Bé bị ho có đờm sổ mũi có thể cảnh báo nhiều vấn đề về sức khỏe như cảm lạnh, cảm cúm, viêm phế quản hay viêm phổi… Tùy theo nguyên nhân gây bệnh và triệu chứng đi kèm, bác sĩ có thể kê đơn thuốc điều trị phù hợp cho trẻ. Vậy bé bị ho có đờm sổ mũi uống thuốc gì nhanh khỏi? Thắc mắc này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Nguyên nhân khiến bé bị ho có đờm sổ mũi

Ho có đờm kèm sổ mũi là một phản ứng tự nhiên của cơ thể bé khi bị các tác nhân gây hại tấn công vào đường hô hấp, thường gặp nhất là virus hay vi khuẩn.Khi xâm nhập vào cơ thể, vi trùng tấn công trực tiếp vào niêm mạc đường thở và gây viêm nhiễm, phù nề, tăng tiết đờm nhầy. Chất nhầy vướng víu bên trong sẽ kích thích phản xạ ho để tống khứ đờm ra ngoài. Trẻ có thể bị ho từng cơn hoặc ho kéo dài. Kèm theo đó là tình trạng sổ mũi, khó thở, buồn nôn, nôn ói khi ăn, đau rát cổ họng, cơ thể mệt mỏi, uể oải, ăn ngủ kém.

Các triệu chứng trên diễn ra trong thời gian dài có thể khiến bé bị suy kiệt sức khỏe, giảm cân và gặp phải nhiều biến chứng khác. Chính vì vậy, bạn nên tích cực tìm hiểu nguyên nhân khiến bé bị ho có đờm sổ mũi để có hướng điều trị bệnh đúng đắn, kịp thời cho con mình.

Bé bị ho có đờm sổ mũi là bệnh gì?

Theo các bác sĩ chuyên khoa, hiện tượng ho có đờm sổ mũi ở trẻ em là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý ở đường hô hấp. Bao gồm:

– Cảm cúm:Cảm cúm là căn bệnh có khả năng truyền nhiễm nhanh do virus cúm gây ra. Trẻ mắc căn bệnh này thường có biểu hiện sốt cao, từ 39 – 40 độ C. Các triệu chứng khác cũng xuất hiện dồn dập như đau đầu, đau cơ, tắc mũi, hắt hơi, sổ mũi, đau họng, đau ngực, ho khan hoặc ho có đờm, mệt mỏi nhiều.Các dấu hiệu bệnh thường thuyên giảm dần sau 5 – 7 ngày rồi tự khỏi nhưng cũng có những trường hợp bị cảm cúm kéo dài tới 3 tuần.

– Cảm lạnh: Đây cũng là nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị ho có đờm sổ mũi. Bệnh chủ yếu phát triển vào những thời điểm giao mùa trong năm do độ ẩm không khí tăng cao hoặc thời tiết đột ngột thay đổi từ nóng sang lạnh. Ngoài ra, nhiều cha mẹ có thói quen quấn khăn ủ ấm con quá mức khiến cơ thể bé đổ nhiều mồ hôi trong lúc ngủ nên rất dễ bị nhiễm lạnh.Bên cạnh triệu chứng ho có đờm nhẹ, sổ mũi, trẻ bị cảm lạnh còn có biểu hiện sưng đau họng cấp, hắt hơi, đau cơ nhẹ nhưng ít khi bị sốt.

– Các vấn đề ở phế quản, phổi:Do hệ miễn dịch còn non yếu nên trẻ nhỏ rất dễ mắc các bệnh lý ở phế quản, phổi như bệnh viêm tiểu phế quản, viêm phế quản cấp hay viêm phổi. Trẻ mắc các căn bệnh này thường xuất hiện các dấu hiệu như ho có đờm, sốt cao, biếng ăn, mệt mỏi, sổ mũi, nghẹt mũi, khó thở, thở khò khè, thường xuyên quấy khóc, lười bú…

– Bệnh ở mũi xoang: Sổ mũi là triệu chứng đặc trưng của các bệnh lý ở mũi, chẳng hạn như viêm xoang hay viêm mũi dị ứng. Trong một số trường hợp, dịch tiết từ mũi không chảy ra ngoài cửa mũi mà đi xuống phía sau thành họng gây kích thích, viêm nhiễm tại chỗ và dẫn đến phản xạ ho có đờm. Đi kèm với đó, bé có thể bị đau đầu, hắt hơi, đau nhức hai bên mũi và hốc mắt, ngứa mũi… tùy theo bệnh lý mắc phải.

Trẻ bị ho có đờm sổ mũi do các nguyên nhân khác

Đôi khi, tình trạng ho có đờm, sổ mũi ở trẻ còn xuất phát từ các nguyên nhân khác không phải bệnh lý. Bao gồm các yếu tố dưới đây:

• Trẻ bị suy giảm hệ miễn dịch nên vi khuẩn,virus dễ dàng tấn công vào cơ thể gây nhiễm trùng đường hô hấp.
• Thường xuyên hít phải khói thuốc lá khiến đường hô hấp bị kích ứng
• Môi trường sống, học tập của bé bị ô nhiễm, nhiều khói bụi, khí thải công nghiệp
• Trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi do thường xuyên phải ngửi khói than tổ ong hay than củi do mẹ sử dụng để xông hơi trong thời gian ở cữ.
• Thời tiết lạnh hoặc thay đổi đột ngột, độ ẩm không khí cao
• Trẻ có cơ địa dị ứng, mẫn cảm khi tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên như nấm mốc, phấn hoa, lông chó mèo,… Từ đó gây sưng viêm và kích thích sản sinh đờm nhầy trong đường thở khiến bé bị nghẹt mũi, sổ mũi, ho có đờm.

Bé bị ho có đờm sổ mũi uống thuốc gì?

Để khắc phục tình trạng ho sổ mũi cho bé, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc điều trị nguyên nhân và triệu chứng bệnh. Ngoài ra, mẹ cũng có thể cân nhắc áp dụng một số bài thuốc dân gian để hỗ trợ giảm nhẹ các dấu hiệu khó chịu cho bé.

1. Thuốc Tây chữa ho có đờm sổ mũi cho bé

Các loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn cho bé bị ho có đờm bao gồm:– Thuốc kháng sinh: Bao gồm các thuốc kháng sinh nhóm Tetracyclin, Cloramphenicol, Fluoroquinolon hay các nhóm kháng sinh khác. Chúng được chỉ định khi trẻ bị ho có đờm sổ mũi do bị nhiễm khuẩn ở đường hô hấp. Tùy theo cân nặng, mức độ bệnh của bé mà bác sĩ sẽ tính toán liều dùng và loại thuốc cho phù hợp.

Hầu hết các bé bị ho có đờm sổ mũi do nhiễm khuẩn đều được điều trị bằng một loại thuốc kháng sinh. Chỉ các trường hợp bị nhiễm trùng nặng mới cần cân nhắc dùng phác đồ kháng sinh kết hợp. Bạn nên thận trọng dùng thuốc cho con theo đúng hướng dẫn của bác sĩ để đề phòng kháng kháng sinh.

– Thuốc kháng histamin:Thuốc kháng histamin chính là câu trả lời tiếp theo cho thắc mắc bé bị ho có đờm sổ mũi uống thuốc gì? Loại thuốc này thường được chỉ định cho trẻ bị bệnh do dị ứng, chẳng hạn như viêm họng do dị ứng hay viêm mũi xoang dị ứng.

Thuốc có tác dụng ức chế hoạt động của chất trung gian gây viêm histamin, qua đó làm giảm tiết đờm, xoa dịu cơn ho, cải thiện tình trạng nghẹt mũi, sổ mũi, ngứa mũi họng .

Thuốc kháng histamin dùng cho trẻ có thể được chỉ định dưới dạng siro, thuốc nước hay viên nén. Được sử dụng phổ biến nhất là các thuốc như Clorpheniramin, Cetirizin, Diphenhydramin, Loratadin. Các thuốc này có thể gây buồn ngủ và một số tác dụng phụ khác như khô mũi, khô họng, tiêu lỏng, chóng mặt, nhức đầu… Tránh dùng loại thuốc này cho các bé bị hen suyễn hoặc nhiễm trùng đường hô hấp dưới.

– Thuốc hạ sốt, giảm đau:Nhóm thuốc này được chỉ định cho các bé bị ho có đờm sổ mũi kèm theo sốt, đau họng, đau đầu. Thường được sử dụng là Paracetamol hay Acetaminophen…Các thuốc giảm đau, hạ sốt thường chứa nhiều tác dụng phụ. Vì vậy, mẹ chỉ nên dùng cho con khi bé bị sốt từ 38 độ trở lên hoặc đau nhiều. Tránh lạm dụng khi không cần thiết.

Các loại thuốc tây được dùng để điều trị cho bé bị ho có đờm sổ mũi đều có thể gây tác dụng phụ cho trẻ. Vì vậy, bạn chỉ nên dùng thuốc cho con dưới sự cho phép và giám sát chặt chẽ của bác sĩ.

2. Các bài thuốc dân gian chữa ho có đờm sổ mũi ở trẻ em

Ngoài thuốc Tây, các bài thuốc dân gian cũng được nhiều mẹ áp dụng để bé nhanh hết đờm và chấm dứt tình trạng sổ mũi cùng các triệu chứng khó chịu khác bé đang gặp phải.– Quất chưng đường phèn trị ho có đờm, sổ mũi cho bé:Khi bé bị ho có đờm sổ mũi, mẹ có thể dùng quất chưng đường phèn lấy nước cho bé uống. Quả quất giàu vitamin C có tác dụng chống oxy hóa, kháng khuẩn, giảm viêm nhiễm trong đường thở và giúp trẻ có sức đề kháng tốt hơn. Ngoài ra, thành phần tinh dầu có trong vỏ quất còn có khả năng làm tan đờm nhầy, giảm sổ mũi, giúp đường thở của trẻ thông thoáng hơn.

Cách thực hiện:

• Trước tiên, bạn cần chuẩn bị 2 thìa đường phèn và 4 – 5 quả quất, tốt nhất là dùng quất xanh
• Rửa sạch quất, để ráo nước rồi bổ làm đôi, giữ nguyên cả hạt
• Bỏ quất vào trong bát, rải đường phèn lên trên rồi cho vào nồi nước đang sôi để hấp cách thủy
• Chờ khoảng 20 phút cho đường tan hết là có thể dùng được
• Để hỗn hợp trên nguội bớt hãy chắt nước cho bé uống từ 3 – 5 ml/lần x 3 lần/ngày
• Đối với các bé đã lớn, bạn nên khuyến khích con ăn cả miếng quất hấp để đạt được hiệu quả tốt hơn.

– Bài thuốc từ hành tây:Hành tây chứa hàm lượng cao allicin. Hoạt chất kháng sinh này có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, qua đó giảm nhiễm trùng ở cơ quan hô hấp, giúp bé bớt ho có đờm, sổ mũi.Trong dân gian, hành tây thường được kết hợp với chanh và mật ong để làm siro trị bệnh cho bé bị ho có đờm sổ mũi. Bài thuốc này khá lành tính và thích hợp cho trẻ từ 1 tuổi trở lên.Cách thực hiện:

• Chuẩn bị các nguyên liệu gồm 1 củ hành tây to, 3 quả chanh vàng, mật ong nguyên chất lượng đủ dùng
• Hành tây bóc bỏ lớp vỏ lụa màu nâu bên ngoài, rửa sạch, thái lát mỏng. Chanh bạn cũng đem rửa sạch rồi thái lát theo chiều ngang.
• Bỏ cả hai nguyên liệu vừa sơ chế ở trên vào trong hũ thủy tinh. Đậy kín nắp lại, bảo quản trong điều kiện nhiệt độ phòng. Sau khoảng 1 ngày là có thể lấy ra dùng.
• Trẻ nhỏ uống 3 ml/lần, trẻ lớn có thể dùng 5ml/lần để trị ho có đờm kèm theo sổ mũi.

– Củ nén hấp đường phèn giảm ho có đờm sổ mũi cho béCủ nén còn được gọi là củ hành tăm – một loại gia vị được sử dụng phổ biến ở các tỉnh miền Trung. Tương tự như hành tây, củ nén chứa hoạt chất kháng sinh, chống viêm tự nhiên nên có thể giúp ức chế hoạt động của vi khuẩn, virus gây bệnh, đồng thời giảm hiện tượng sưng phù ở mũi họng, giúp trẻ bớt ho, sổ mũi.Cách sử dụng:

• Dùng 10 củ nén rửa sạch, lột bỏ bớt lớp vỏ mỏng bên ngoài rồi đem giã nát
• Bỏ cú nén vào trong bát sành cùng một ít đường phèn
• Hấp cách thủy chén thuốc trong 20 phút
• Cuối cùng chỉ cần chắt nước cho bé uống 4 – 5 lần trong ngày, mỗi lần 1 thìa cà phê

– Thuốc uống trị ho có đờm sổ mũi cho trẻ từ rau diếp cáRau diếp cá được sử dụng để làm thuốc trị ho có đờm, sổ mũi cho trẻ nhờ chứa nhiều decanoyl – acetaldehyd. Hoạt chất này có tác dụng tương tự như thuốc kháng sinh, giúp ức chế sự phát triển của nhiều chủng vi khuẩn gây bệnh, đặc biệt là tụ cầu khuẩn hay phế cầu khuẩn. Bên cạnh đó, việc dùng rau diếp cá đều đặn, đúng cách còn có tác dụng long đờm, giảm viêm mũi, viêm họng, cải thiện tình trạng sổ mũi, đau họng, đồng thời nâng cao sức đề kháng cho bé.

Cách dùng thuốc:

• Dùng 1 nắm rau diếp cá đã được rửa sạch đem xay nhuyễn
• Vắt nước cốt lá diếp cá rồi trộn chung với nước vo gạo. Bạn nên dùng nước vo gạo lần thứ 2 để tránh bị nhiễm cặn bẩn lẫn trong gạo.
• Bỏ hỗn hợp trên vào trong nồi đun sôi trên lửa nhỏ khoảng 5 phút
• Để nguội, cho bé uống 3 lần trong ngày

– Bài thuốc từ củ cải trắngCủ cải trắng trong Đông y là một loại dược liệu có vị ngọt, tính mát giúp tiêu đờm, sát trùng, giảm ho, giảm khàn tiếng. Trong dân gian, loại củ này còn được ví như “nhân sâm của người nghèo” vì chứa nhiều dưỡng chất quý, giúp cải thiện khả năng miễn dịch cho đường hô hấp của bé.Cách sử dụng:

• Chuẩn bị các nguyên liệu gồm 1 củ cải trắng, 2 lát gừng và 10ml mật ong nguyên chất
• Gọt vỏ củ cải, rửa sạch, ép lấy nước cốt
• Bỏ nước thu được vào nồi nấu chung với gừng
• Đun sôi, hạ nhỏ lửa rồi nấu hỗn hợp thêm 10 phút nữa
• Tiếp tục bỏ mật ong vào, khuấy cho tan đều
• Mỗi lần cho bé uống 5ml x 2 – 3 lần/ngày.

Các bài thuốc trị ho có đờm sổ mũi cho bé trong dân gian khá lành tính nhưng chỉ có tác dụng hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng bệnh cho bé . Mẹ không nên áp dụng thay thế hoàn toàn cho thuốc bác sĩ kê đơn. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện để được tư vấn bài thuốc thật sự an toàn và có hiệu quả đối với bệnh của trẻ.

Lưu ý khi trẻ bị ho có đờm sổ mũi

Bên cạnh nắm rõ bé bị ho có đờm sổ mũi uống thuốc gì tốt và an toàn thì bạn cũng nên tìm hiểu về cách chăm sóc cho trẻ để bé nhanh hồi phục sức khỏe. Dưới đây là một số vấn đề các mẹ cần chú ý:

• Tập cho bé thói quen đánh răng, súc miệng bằng nước muối mỗi ngày ít nhất 2 lần, đặc biệt là vào buổi sáng và buổi tối.
• Dùng nước muối sinh lý nhỏ mũi cho bé vài lần trong ngày. Sử dụng đồ hút mũi cho bé nếu trẻ chưa biết xì mũi.
• Mặc quần áo đủ ấm, không để trẻ ở nơi có gió lùa khi thời tiết lạnh
• Cho bé uống nước ấm nhiều lần trong ngày kết hợp tăng cữ bú đối với các bé còn đang uống sữa. Việc bổ sung chất lỏng đầy đủ sẽ giúp làm loãng đờm và cải thiện cơn ho cũng như tình trạng sổ mũi của bé.
• Bé từ 6 tháng tuổi trở lên và trẻ lớn hơn nên ăn các thức ăn lỏng, mềm như cháo, súp. Thức ăn cũng phải đảm bảo cung cấp đầy đủ 4 nhóm chất thiết yếu cho bé có đủ năng lượng và sức đề kháng tốt tốt.
• Cho bé tắm với nước ấm. Có thể thêm vào trong nước tắm một ít tinh dầu tràm, tinh dầu bạc hà để bé mau hết ho, sổ mũi.
• Kê cao đầu trẻ khi nằm ngủ sẽ giúp bé dễ thở hơn
• Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C vào trong thực đơn để cải thiện khả năng miễn dịch, giúp bé chống lại tình trạng nhiễm trùng trong đường thở. Tránh cho bé ăn đồ lạnh, các thức ăn ngọt, cay và hạn chế sử dụng dầu mỡ, muối khi chế biến thức ăn cho trẻ.
• Trường hợp bé bị ho có đờm sổ mũi do cảm cúm thì cần nên cho bé nghỉ học ở nhà và cách ly với người khác để tránh lây truyền bệnh ra cộng đồng.

Nhìn chung, tình trạng ho có đờm sổ mũi ở trẻ hầu hết đều là dấu hiệu tiềm ẩn cảnh báo nhiều vấn đề ở đường hô hấp. Các bệnh lý này không được điều trị kịp thời đều có thể gây ra nhiều biến chứng khác ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của trẻ. Vì vậy, nếu bé có biểu hiện bị ho có đờm sổ mũi, bạn nên đưa trẻ tới bệnh viện để bác sĩ thăm khám cụ thể, chẩn đoán xác định nguyên nhân gây bệnh trước khi lựa chọn phương pháp điều trị cho bé.