Lang ben đỏ là bệnh nhiễm nấm ngoài da thường gặp, với biểu hiện các ban dát da màu đỏ, hồng xuất hiện trên ngực, cổ, mặt, lưng… Bệnh có thể lây nhiễm từ người này qua người khác thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp. Dưới đây là những thông tin về bệnh lang ben đỏ, nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cách điều trị mà bạn đọc không nên bỏ qua.

Lang ben đỏ là gì? Bệnh có nguy hiểm không?

Lang ben là bệnh xảy ra khi da nhiễm vi nấm Malassezia furfur (Pityrosporum ovale). Vi nấm này xâm nhập bề mặt da khiến quá trình hấp thụ tia cực tím bị cản trở. Do đó vùng da bị nấm tấn công sẽ có màu đỏ, trắng hoặc hồng.

Lang ben đỏ thường xảy ra ở những vùng da không phơi nắng. Bệnh thường khó nhận biết, không đau, ít ngứa. Sau 1 thời gian vùng da lang ben có ranh giới tương đối rõ với vùng da bình thường. Các biểu hiện lâm sàng là các vùng da tăng hoặc giảm sắc tố, với nhiều hình dạng khác nhau. 

Vùng da bị lang ben đỏ khi tiếp xúc với ánh nắng hoặc đổ mồ hôi nhiều gây ngứa, cảm giác như bị châm chích. Mảng da bị lang ben có thể biến đổi sang màu khác dựa vào sắc tố da và mức độ phát triển của bệnh. 

Bệnh không gây nguy hiểm đến sức khỏe nhưng mất thẩm mỹ khiến người bệnh tự ti, ngại giao tiếp ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc. Bệnh không được chữa trị sớm vùng da bị tổn thương ngày càng lan rộng. Tình trạng ngứa gãi khi ra nắng hoặc đổ nhiều mồ hôi làm tăng nguy cơ trầy xước, nhiễm trùng da nguy hiểm…

Dấu hiệu nhận biết bệnh lang ben đỏ

Người bệnh tham khảo những dấu hiệu bệnh dưới đây để có thể phát hiện sớm điều trị đúng cách:

• Bệnh ban đầu khởi phát những ban dát màu đỏ, hồng kích thước 1-3cm.
• Các đốm có kích thước đa dạng hình đa cung, hình bầu dục, hình tròn, ban đầu xuất hiện rải rác, đơn lẻ. Các đốm lang ben có xu hướng liên kết với nhau tạo thành mảng lớn và lan ra vùng da xung quanh. Đặc biệt trong điều kiện môi trường thuận lợi như nóng ẩm, vi nấm phát triển mạnh khiến bệnh lây lan nhanh chóng.
• Lang ben đỏ thường xuất hiện ở nửa thân trên như mặt, cổ, ngực, cạnh sườn, lưng,… ít khi xuất hiện ở chân hay đùi.
• Khu vực da bị nấm lang beng được bao phủ lớp viền sẫm màu giúp dễ dàng phân biệt với vùng da khỏe mạnh.
• Khác với bệnh da liễu khác bệnh thường không gây cảm giác ngứa ngáy, hoặc ngứa ít.
• Vùng da bị tổn thương có khả năng đổi thành màu sắc khác căn cứ vào sắc tố da, tình trạng bệnh và quá trình tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. 
• Vùng da này được bao phủ lớp vảy mịn, dễ bong tróc, không dính, cạo ra như phấn.

Biểu hiện của bệnh lang ben đỏ không rõ ràng. Chỉ khi xuất hiện các vùng da màu đỏ, nâu, hồng ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể, người bệnh mới phát hiện ra.

Nguyên nhân gây nên lang ben đỏ

Nguyên nhân chính của bệnh lang ben đỏ là do vi nấm Malassezia gây nên. Trong điều kiện môi trường thuận lợi kích thích nấm men tăng trưởng và bệnh phát triển nhanh chóng. Những yếu tố kích thích sự phát triển của nấm lang ben này là: 

• Thời tiết nóng ẩm: Thời tiết ẩm ướt nóng ẩm kích thích vi nấm phát triển mạnh và bệnh lang ben lây lan nghiêm trọng hơn.
• Hệ miễn dịch yếu: Những người bệnh hệ miễn dịch suy giảm như mắc cúm, sởi, HIV, ung thư… tại điều kiện thuận lợi nấm phát triển, bệnh lang ben lây lan nhanh.
• Vệ sinh kém: Người bệnh vệ sinh kém dầu thừa ứ đọng ở lỗ chân lông tạo điều kiện thuận lợi cho vi nấm phát triển và gây bệnh.
• Hormone thay đổi: Rối loạn Hormone cũng gia tăng nguy cơ mắc lang ben và bệnh lây lan nhanh hơn khi quá trình tiết mồ hôi tăng. Tình trạng này thường xuất hiện ở trẻ tuổi dậy thì, phụ nữ có thai và cho con bú
• Rối loạn tuyến bã nhờn: Khi bị rối loạn tuyến bã nhờn làm cho hiện tượng toát mồ hôi nhiều hơn khiến bệnh phát triển nhanh chóng.

Khi có dấu hiệu lang ben đỏ, người bệnh cần tìm hiểu rõ nguyên nhân và có biện pháp điều trị đúng cách giúp bệnh không lây lan và nghiêm trọng hơn. 

Những sai lầm khi mắc bệnh lang ben đỏ

Lang ben đỏ không nguy hiểm đến sức khỏe nhưng nhiều người chủ quan và suy nghĩ sai lầm dẫn đến bệnh lây lan nhanh và điều trị lâu ngày không khỏi. Dưới đây là 1 số sai lầm mà người bệnh thường gặp phải:

Bệnh lang ben đỏ không lây truyền?

Nhiều người nghĩ rằng lang ben không lây nhưng thực tế không phải vậy. Các bác sĩ da liễu khẳng định, nấm lang beng đỏ có thể lây nhiễm trực tiếp từ người sang người hoặc lây gián tiếp qua tiếp xúc đồ vật như dùng chung đồ cá nhân, quần áo, khăn tắm…. 

Bên cạnh đó, lang ben còn lây lan nhanh từ vùng da này sang vùng da khác trên cơ thể người bệnh. Thời kỳ đầu, các đốm lang ben nhỏ, nhưng khi gặp môi trường thuận lợi bệnh lây lan nhanh xuất hiện ở ngực, lưng, mặt, cổ, hay cả nửa thân trên… 

Bệnh lang ben đỏ chỉ là do da bắt nắng?

Nhiều người bệnh nghĩ rằng biểu hiện của lang ben xuất hiện đốm da màu đỏ, hồng, là do bị ảnh hưởng ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, nguyên nhân gây bệnh là do vi nấm tấn công làm biến đổi sắc tố da. Ánh nắng mặt trời có thể làm biến đổi màu sắc các đốm lang ben. Lang ben ở vùng da phơi nắng thường có màu trắng. Vùng da không phơi nắng thường có màu đỏ, hồng, nâu.  

Lang ben đỏ có thể tự khỏi?

Bệnh lang ben không gây ngứa hoặc ít ngứa, khởi phát ban đầu là đốm, vùng da tổn thương kích thước nhỏ,… Nên nhiều người bệnh nhận định sai lầm bệnh có thể tự khỏi. Theo bác sĩ da liễu, bệnh không tự khỏi. Ngược lại khi gặp điều kiện thuận lợi như thời tiết nóng ẩm, đổ mồ hôi, rối loạn nội tiết,… vi nấm phát triển mạnh, bệnh lây lan nhanh sang vùng da khác. Nên khi có dấu hiệu bệnh nhân cần thăm khám và điều trị kịp thời. 

Cách điều trị lang ben đỏ

Hiện có rất nhiều cách điều trị bệnh lang ben. Tuy nhiên để điều trị hiệu quả, người bệnh cần lựa chọn được phương pháp phù hợp. Sử dụng thuốc điều trị tại chỗ và toàn thân, thuốc dân gian hoặc Đông y là các phương pháp được áp dụng nhiều nhất.

Sử dụng thuốc trị lang ben từ Tây Y

Phụ thuộc vào tình trạng bệnh, bệnh nhân được điều trị tại chỗ hoặc điều trị toàn thân.  Một số nhóm thuốc Tây y được bác sĩ chỉ định như: 

Thuốc trị lang ben tại chỗ:

Phụ thuộc vào tình trạng bệnh, bệnh nhân được điều trị tại chỗ hoặc điều trị toàn thân. 

• Thuốc chống nấm: Thuốc thành phần ứng chế sự phát triển của men nấm, giảm tổn thương gia. Các loại thuốc được sử dụng như Ketoconazole, Terbinafine, Ciclopirox,… thường hiệu quả sau 2 ngày đến 4 tuần

• Thuốc Kẽm pyrithione, Selenium sulfide: Người bệnh khi kháng thuốc với chống nấm nhóm azole nên sử dụng kẽm pyrithione, Selenium sulfide thuốc kháng khuẩn và điều trị lang ben hiệu quả. 
• Một số loại thuốc khác: Bạn có thể sử khác mang đến hiệu quả không kém propylene glycol, mỡ Whitfield, lưu huỳnh – salicylic,…

Thuốc điều trị toàn thân:

Với trường hợp bệnh vùng da bị tổn thương diện tích rộng nên dùng thuốc chống nấm có tác dụng toàn thân như:

• Viên uống Ketoconazol, viên 200mg, 1 viên/ngày và sử dụng 10 ngày, sử dụng sau khi ăn
• Viên uống Sporal (Itraconazole) viên 100mg, 2 viên/ ngày uống 2 viên trong 7 ngày, sử dụng sau khi ăn

Tuy nhiên, thuốc kháng nấm dạng uống ảnh hưởng đến gan, nên khi sử dụng cần sự tư vấn chỉ định của bác sĩ chẩn đoán tình trạng gan để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. 

Người bệnh lưu ý khi sử dụng thuốc sử dụng đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ. Trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai cần khám và tư vấn để sử dụng thuốc không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, thai nhi và mẹ. 

Bài thuốc dân gian trị lang ben

Bài thuốc dân gian sử dụng nguyên liệu tự nhiên, dễ thực hiện, hiệu quả và an toàn nên được nhiều người sử dụng. Bạn có thể tham khảo bài thuốc được dùng phổ biến điều trị lang ben dưới đây:

Chuối xanh

Trong nhựa chuối xanh có tính kháng viêm, kháng khuẩn ức chế nấm tự nhiên. Bên cạnh đó thành phần trong loại trái cây này còn chứa một số chất dinh dưỡng giúp quá trình tái tạo da ở vùng da bị tổn thương nhanh chóng. 

Cách áp dụng:

• Chuẩn bị 1 quả chuối xanh, nên sử dụng chuối mới hái còn nguyên nhựa.
• Thái chuối thành lát mỏng.
• Làm sạch vùng da bị bệnh.
• Đắp các lát chuối lên vùng da bị tổn thương trong 10 phút.
• Sử dụng 2 lần/ ngày

Lưu ý: Nên sử dụng chuối tiêu xanh và kiên trì áp dụng để mang đến hiệu quả. Không áp dụng cho những vùng da nhạy cảm như mặt, háng. Bởi nhựa chuối xanh có tính tẩy mạnh gây kích ứng da,…

Rau răm

Rau răm có tính ấm, mùi thơm, vị cay giúp tiêu diệt được một số loại vi khuẩn, nấm gây bệnh. Bên cạnh đó thành phần trong rau răm giúp cải thiện những vùng da bị mất sắc tố do lang ben. 

Cách thực hiện

• Sử dụng 1 nắm rau rửa sạch
• Ngâm rau răm với nước muối khoảng 10 phút
• Giã nát rau răm, thêm một ít rượu trắng và trộn đều
• Chắt nước cốt bôi lên vùng da bị lang ben
• Sử dụng 2-3 lần/ngày.

Đây là phương pháp an toàn, ít gây kích ứng da nhưng người bệnh cần kiên trì thực hiện và không dừng và ngắt quãng.

Riềng

Riềng có vị cay, tính ấm, chứa các chất có khả năng kháng khuẩn, giảm đau tự nhiên. Đồng thời giúp tái tạo nhanh chóng hồi phục. Bạn có thể sử dụng nước cốt riềng bôi lên vùng da bị tổn thương 3-4 lần trong ngày hoặc kết hợp với nguyên liệu khác như: 

• Riềng ngâm rượu: Riềng được dã nát, ngâm trong bình thủy tinh với rượu. Đến khi hỗn màu vàng sử dụng và bôi lên vùng da bị tổn thương. 
• Riềng kết hợp nước cốt chanh: Riềng được giã nát trộn với nước cốt canh. Cho hỗn hợp đun sôi khoảng 3 phút. Để nguội và bôi lên vùng da bị lang ben trong 15 phút. 

Vỏ bưởi

Tinh dầu trong bỏ bước có vị the mát, chống oxy hóa mạnh, ức chế khả năng hoạt động của vi nấm phát triển, bên cạnh đó bảo vệ da và hạn chế những tổn thương trên da. Do đó giúp điều trị lang ben hiệu quả

Cách thực hiện: 

• Vỏ bưởi rửa sạch 
• Dùng tay uốn cong ép cho tinh dầu bưởi ra ngoài
• Sử dụng tinh dầu bưởi bôi lên vùng da bị lang ben
• Sau khoảng 30 phút người bệnh rửa sạch
• Sử dụng 2-3 lần/ngày

Ké đầu ngựa

Ké đầu ngựa chứa nhiều vitamin C, D-glucoside, xanthumin… có tác dụng kháng viêm và thường sử dụng thân cây sắc uống điều trị lang ben hiệu quả.

Cách sử dụng

• Cây ké ngựa băm nhỏ, phơi khô
• Cho một nắm nhỏ cho vào sắc đến khi còn 1 chén
• Sử dụng đều đặn đến khi bệnh khỏi hẳn

Khi điều trị bài thuốc dân gian không khỏi, người bệnh nên đi thăm khám bác sĩ để điều trị kịp thời tránh bệnh lây lan sang vùng da khác.

Điều trị lang ben bằng Đông y

Theo Đông y, lang ben có nguyên nhân từ các yếu tố bên trong cơ thể khi ngũ tạng suy yếu, cơ thể nhiễm nhiệt độc, huyết nhiệt. Vì vậy, sức đề kháng suy yếu, vi nấm ben có cơ hội tấn công và gây bệnh. Để điều trị lang ben Đông y có các bài thuốc uống và thuốc bôi từ thảo dược.

Với thành phần là thảo dược tự nhiên, giúp điều trị bệnh an toàn, hiệu quả. Một số bài thuốc được sử dụng chữa lang ben trong Đông y gồm:

• Thảo mộc bôi ngoài da: Thuốc gồm thanh phần hoàng kỳ, đương quy, xuyên khung, phục linh và một số thảo dược khác giúp diệt vi khuẩn, nấm, tiêu viêm,… Ngoài ra còn giúp tái tạo da giúp bệnh phục hồi nhanh chóng
• Thuốc giải độc hoàn: Thuốc chứa vị thuốc như Bồ công anh, Ké đầu ngựa, Tang bạch bì, Kim nhân cành và nhiều dược liệu khác. Thuốc tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, ức chế sự phát triển của nấm, loại bỏ căn nguyên gây ra tình trạng lang ben,… 
• Bài thuốc điều trị bên trong: Thuốc với thảo dược Cúc tần, Xuyên khung, Bách bộ, Xích đồng, Diệp hạ châu, Phòng phong,… giúp nâng cao hiệu quả điều trị lang ben bên cạnh đó nâng cao sức đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể

Những biện pháp phòng tránh bệnh lang ben đỏ

Để phòng tránh không bị bệnh lang ben và bệnh tái phát bạn nên sử dụng các biện pháp: 

• Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, thường xuyên, tắm 2 lần/ngày
• Hạn chế thực phẩm, đồ uống gây tiết nhiều mồ hôi như cà phê, thức ăn chứa nhiều đường, gia vị cay nóng, rượu bia,…
• Hạn chế tiết mồ hôi khi bị bệnh như không ra ánh nắng, không tập thể dục, mặc quần áo thông thoáng,… 
• Không tiếp xúc lên da hoặc dùng vật dụng cá nhân của người bị bệnh. Sau khi tiếp xúc nên vệ sinh rửa tay sạch sẽ. 
• Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể để tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng. 
• Khi bị bệnh nên đi khám để điều trị theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc. 

Bệnh lang đỏ để lâu, lây lan và ảnh hưởng đến thẩm mỹ, quá trình điều trị bên cạnh đó còn thanh nguồn lây nhiễm bệnh cho người khác. Do đó người bệnh cần nhận biết dấu hiệu bệnh và điều trị giúp bệnh nhanh khỏi.