Vảy nến có ngứa không? Tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Việt Nam VCEP 9:29 AM , 11/03/2025

Đánh giá bài viết

Đánh giá

Vảy nến là một bệnh da liễu mãn tính phổ biến, khiến da bị tổn thương và có thể gây cảm giác khó chịu. Một trong những câu hỏi thường gặp khi nhắc đến tình trạng này là liệu vảy nến có gây ngứa không? Ngứa là một triệu chứng phổ biến đi kèm với nhiều bệnh da liễu, và đối với người bị vảy nến, cảm giác ngứa có thể trở nên nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, mức độ ngứa và sự xuất hiện của nó có thể thay đổi tùy theo từng người, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và vị trí vảy nến xuất hiện trên cơ thể. Thực tế, tình trạng này có thể xảy ra khi các tế bào da tái tạo quá nhanh, khiến da dày lên và bong tróc. Ngứa cũng có thể xuất hiện khi da khô hoặc bị viêm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa vảy nến và ngứa, cũng như những biện pháp giúp kiểm soát triệu chứng này.

Định nghĩa vảy nến và triệu chứng ngứa

Vảy nến là một bệnh da liễu mãn tính, trong đó các tế bào da phát triển và phân chia quá nhanh. Điều này dẫn đến sự tích tụ các tế bào da chết tạo thành các mảng vảy trên bề mặt da. Triệu chứng vảy nến có thể thay đổi tùy theo mức độ bệnh, nhưng một trong những dấu hiệu thường gặp là cảm giác ngứa. Ngứa có thể làm người bệnh cảm thấy khó chịu, thậm chí dẫn đến tình trạng gãi hoặc làm tổn thương da. Cảm giác ngứa có thể xảy ra trên bất kỳ khu vực nào có vảy nến, bao gồm cả da đầu, khuỷu tay, đầu gối, hoặc thậm chí vùng da thấp hơn.

Nguyên nhân gây ngứa khi mắc vảy nến

Vảy nến có thể gây ngứa do nhiều yếu tố khác nhau, từ các vấn đề bệnh lý đến yếu tố bên ngoài. Các nguyên nhân có thể được chia thành hai nhóm chính: nguyên nhân do bệnh lý và nguyên nhân không do bệnh lý.

Nguyên nhân do bệnh lý

Tăng sinh tế bào da: Vảy nến gây ra sự phát triển quá mức của các tế bào da, làm tăng độ dày của da và hình thành vảy. Quá trình này có thể khiến da trở nên khô và dễ bị kích ứng, gây ngứa.
Viêm da: Vảy nến thường đi kèm với tình trạng viêm nhiễm tại các khu vực có vảy nến, gây sưng tấy và ngứa. Viêm làm da trở nên nhạy cảm hơn, dễ phản ứng với các yếu tố môi trường.
Tình trạng khô da: Mảng vảy nến thường tạo ra một lớp da khô, nứt nẻ. Da khô có thể làm gia tăng cảm giác ngứa, đặc biệt là khi có sự tác động của yếu tố bên ngoài như thời tiết hoặc nhiệt độ lạnh.
Nhiễm khuẩn thứ phát: Người bệnh vảy nến có thể dễ bị nhiễm trùng ở các vùng da bị tổn thương do gãi hoặc va chạm mạnh. Nhiễm khuẩn có thể khiến triệu chứng ngứa trở nên nghiêm trọng hơn.

Nguyên nhân không do bệnh lý

Tác động của thời tiết: Thời tiết khô hanh hoặc lạnh có thể làm da mất nước, dẫn đến hiện tượng khô da và tăng cảm giác ngứa. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng có thể gây kích ứng các vảy nến đang tồn tại trên da.
Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị bệnh vảy nến có thể gây ra tác dụng phụ như khô da hoặc kích ứng da, dẫn đến ngứa. Thuốc điều trị có thể khiến da trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời hoặc các tác nhân gây kích ứng khác.
Các yếu tố môi trường và tiếp xúc: Tiếp xúc với các chất tẩy rửa mạnh, hóa chất hoặc một số chất gây dị ứng cũng có thể làm tăng triệu chứng ngứa. Những yếu tố này có thể kích thích da và khiến tình trạng vảy nến trở nên nghiêm trọng hơn.
Tâm lý và stress: Căng thẳng, lo âu cũng có thể làm tăng mức độ ngứa ở người bệnh vảy nến. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng stress có thể làm tình trạng bệnh vảy nến tồi tệ hơn, gây ra cảm giác ngứa khó chịu.

Biểu hiện của vảy nến và triệu chứng ngứa

Vảy nến là một bệnh da liễu mãn tính có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào trên cơ thể, gây ra những biểu hiện khác nhau. Trong đó, triệu chứng ngứa là một trong những dấu hiệu đặc trưng. Biểu hiện của vảy nến có thể thay đổi theo từng giai đoạn và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Những dấu hiệu này không chỉ ảnh hưởng đến da mà còn có thể tác động đến sức khỏe tinh thần của người bệnh.

Biểu hiện của vảy nến

Các mảng vảy dày, đỏ: Vảy nến thường xuất hiện dưới dạng các mảng da đỏ, dày, được bao phủ bởi lớp vảy trắng bạc. Các mảng này có thể gây cảm giác căng da, khó chịu và ngứa.
Vùng da khô, nứt nẻ: Một trong những biểu hiện điển hình là da khô và nứt nẻ, đặc biệt khi mảng vảy nến bắt đầu bong tróc. Da có thể bị nứt và chảy máu trong một số trường hợp.
Đau hoặc rát: Người bệnh vảy nến đôi khi cảm thấy đau hoặc rát ở những vùng có vảy nến, đặc biệt khi các mảng vảy bị kích ứng hoặc viêm nhiễm.
Da đầu bị vảy nến: Vảy nến có thể xuất hiện trên da đầu, gây ngứa, bong tróc và có thể ảnh hưởng đến tóc, khiến tóc dễ rụng.
Vảy nến móng: Ngoài da, vảy nến cũng có thể ảnh hưởng đến móng tay và móng chân, khiến móng trở nên dày, biến dạng hoặc có các vết lõm nhỏ trên bề mặt.

Biến chứng khi bị vảy nến

Vảy nến nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe da mà còn có thể tác động đến các cơ quan khác trong cơ thể.

Biến chứng do vảy nến

Nhiễm trùng da: Vảy nến có thể tạo ra những vết nứt hoặc tổn thương trên da, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng thứ cấp. Việc gãi hay cào mạnh lên vùng da có vảy nến có thể khiến vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
Vấn đề về khớp: Một biến chứng phổ biến của vảy nến là viêm khớp vảy nến, có thể dẫn đến sưng, đau và cứng khớp. Tình trạng này có thể gây khó khăn trong việc vận động, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Tăng nguy cơ bệnh tim mạch: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người mắc vảy nến có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh tim mạch, bao gồm cả đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Điều này có thể liên quan đến tình trạng viêm mãn tính trong cơ thể.
Vấn đề về sức khỏe tâm lý: Những triệu chứng của vảy nến, đặc biệt là ngứa và tổn thương da, có thể gây căng thẳng, lo âu, trầm cảm và giảm chất lượng cuộc sống. Nhiều người bệnh cảm thấy mặc cảm về ngoại hình và tình trạng bệnh của mình.
Biến chứng mắt: Một số trường hợp vảy nến nặng có thể ảnh hưởng đến mắt, gây viêm kết mạc hoặc các vấn đề về mắt khác. Điều này đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt và điều trị kịp thời để tránh tổn thương mắt vĩnh viễn.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc vảy nến và triệu chứng ngứa

Mặc dù vảy nến có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng một số người có nguy cơ cao mắc bệnh này do yếu tố di truyền hoặc các yếu tố khác. Những đối tượng này cần lưu ý hơn đến các dấu hiệu của bệnh để phát hiện và điều trị kịp thời.

Người có tiền sử gia đình bị vảy nến: Di truyền đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển vảy nến. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh, nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn.
Người có hệ miễn dịch yếu: Những người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có thể dễ bị vảy nến. Hệ miễn dịch yếu có thể kích hoạt các phản ứng viêm, góp phần làm tình trạng vảy nến nặng hơn.
Người có các bệnh viêm nhiễm: Một số bệnh viêm nhiễm như viêm họng do liên cầu khuẩn có thể là yếu tố kích hoạt vảy nến, đặc biệt là ở trẻ em và người lớn.
Người có thói quen hút thuốc và uống rượu: Hút thuốc và uống rượu có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh vảy nến và làm trầm trọng thêm triệu chứng ngứa. Các chất này có thể kích thích da và làm tăng mức độ viêm.
Phụ nữ trong giai đoạn mang thai hoặc sau sinh: Phụ nữ có thể dễ mắc vảy nến trong thời kỳ mang thai hoặc sau khi sinh. Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến việc phát triển và mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ về vảy nến

Việc nhận biết khi nào cần gặp bác sĩ là rất quan trọng để người bệnh có thể được điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những tình huống mà người bệnh nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.

Khi triệu chứng ngứa trở nên nghiêm trọng: Nếu cảm giác ngứa ngày càng tăng và không thể kiểm soát được, bạn nên gặp bác sĩ. Ngứa mạnh có thể làm da bị tổn thương và gây viêm nhiễm thứ phát.
Khi da bị nứt nẻ và chảy máu: Nếu các vảy nến bị nứt và chảy máu, đó có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc các biến chứng khác. Để tránh tình trạng nhiễm trùng lan rộng, việc điều trị sớm là rất cần thiết.
Khi tình trạng vảy nến không cải thiện với điều trị tại nhà: Nếu các biện pháp điều trị tại nhà như sử dụng kem dưỡng ẩm, thuốc bôi hoặc thay đổi thói quen không giúp giảm triệu chứng, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp.
Khi xuất hiện dấu hiệu viêm khớp vảy nến: Nếu bạn bắt đầu cảm thấy đau, sưng hoặc cứng khớp, đặc biệt ở khuỷu tay, đầu gối hoặc các khớp nhỏ khác, có thể bạn đang mắc viêm khớp vảy nến. Việc thăm khám sớm sẽ giúp giảm thiểu tổn thương khớp.
Khi có sự thay đổi về tâm lý: Vảy nến có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tâm lý của người bệnh. Nếu bạn cảm thấy lo âu, trầm cảm hoặc cảm giác tự ti về ngoại hình, hãy thảo luận với bác sĩ để có các biện pháp hỗ trợ tâm lý.

Chẩn đoán vảy nến và triệu chứng ngứa

Chẩn đoán vảy nến thường được thực hiện qua thăm khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ xem xét các triệu chứng trên da và có thể yêu cầu làm một số xét nghiệm để loại trừ các bệnh lý khác. Dưới đây là quá trình chẩn đoán phổ biến.

Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra các tổn thương trên da để xác định loại vảy nến bạn mắc phải. Các mảng da đỏ và vảy bạc thường là dấu hiệu rõ ràng của bệnh.
Xét nghiệm sinh thiết da: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu làm xét nghiệm sinh thiết da để xác định chính xác loại vảy nến và loại trừ các bệnh da liễu khác có triệu chứng tương tự.
Xét nghiệm máu: Một số xét nghiệm máu có thể giúp xác định mức độ viêm trong cơ thể và kiểm tra chức năng của hệ miễn dịch. Xét nghiệm máu giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể và quyết định phương pháp điều trị thích hợp.

Cách phòng ngừa vảy nến và triệu chứng ngứa

Mặc dù vảy nến không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có nhiều biện pháp giúp phòng ngừa và giảm thiểu triệu chứng, đặc biệt là ngứa. Các phương pháp này sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng vảy nến và giảm thiểu tác động của nó đến cuộc sống hàng ngày.

Dưỡng ẩm da thường xuyên: Sử dụng kem dưỡng ẩm cho da mỗi ngày, đặc biệt là sau khi tắm, để giữ cho da mềm mại và không bị khô. Da khô có thể làm triệu chứng ngứa trở nên tồi tệ hơn.
Tránh các yếu tố kích thích: Các yếu tố như thuốc lá, rượu bia, căng thẳng và thay đổi thời tiết có thể làm tình trạng vảy nến trở nên nghiêm trọng hơn. Hãy cố gắng giảm thiểu hoặc tránh tiếp xúc với những yếu tố này.
Chăm sóc da nhẹ nhàng: Hạn chế tắm nước nóng hoặc sử dụng các sản phẩm tẩy rửa có tính tẩy mạnh. Tắm nước ấm và sử dụng các sản phẩm dưỡng ẩm để bảo vệ lớp da bên ngoài.
Điều trị sớm các bệnh nhiễm trùng: Các bệnh nhiễm trùng như viêm họng hoặc cảm cúm có thể kích hoạt vảy nến. Hãy điều trị các bệnh nhiễm trùng kịp thời để giảm nguy cơ vảy nến tái phát.
Sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ: Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc vảy nến, việc sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc uống theo chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát.
Giảm căng thẳng: Stress có thể là yếu tố kích thích bệnh vảy nến, vì vậy việc giảm căng thẳng qua các hoạt động thư giãn như yoga, thiền, hoặc thể dục sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh.

Phương pháp điều trị vảy nến và triệu chứng ngứa

Điều trị vảy nến và triệu chứng ngứa có thể được thực hiện thông qua nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm điều trị bằng thuốc, các biện pháp không dùng thuốc và phương pháp từ y học cổ truyền. Mỗi phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng, và người bệnh cần lựa chọn phương pháp phù hợp với tình trạng bệnh của mình để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc là một trong những phương pháp phổ biến và hiệu quả để kiểm soát vảy nến và triệu chứng ngứa. Các loại thuốc thường được sử dụng gồm thuốc bôi tại chỗ, thuốc uống và thuốc tiêm.

Thuốc bôi corticoid: Một trong những nhóm thuốc thường được bác sĩ kê đơn để điều trị vảy nến là thuốc bôi chứa corticoid. Các thuốc này giúp giảm viêm, ngứa và kích ứng da. Các loại thuốc corticoid như Betamethasone (Betnovate), Hydrocortisone hoặc Clobetasol propionate thường được sử dụng để giảm tình trạng viêm và ngứa ở các vùng da bị tổn thương. Tuy nhiên, cần thận trọng khi sử dụng corticoid lâu dài vì có thể gây tác dụng phụ như mỏng da hoặc teo da.
Thuốc bôi Vitamin D: Các sản phẩm như Calcipotriene (Dovonex) là thuốc bôi chứa vitamin D có thể giúp làm giảm tốc độ tăng trưởng của các tế bào da, từ đó giảm tình trạng vảy nến. Loại thuốc này rất hiệu quả trong việc điều trị vảy nến mảng và có thể dùng kèm với thuốc corticoid.
Thuốc ức chế miễn dịch: Đối với những trường hợp vảy nến nặng, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc uống hoặc tiêm ức chế miễn dịch. Methotrexate và Cyclosporine là hai loại thuốc phổ biến trong nhóm này, giúp làm giảm mức độ viêm và ngứa thông qua việc ức chế hệ miễn dịch. Những loại thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, vì vậy chỉ được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ.
Thuốc sinh học: Adalimumab (Humira), Etanercept (Enbrel) và Infliximab (Remicade) là các thuốc sinh học được sử dụng trong trường hợp vảy nến nặng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Những thuốc này giúp điều chỉnh hệ miễn dịch và giảm triệu chứng ngứa cũng như tổn thương da. Tuy nhiên, chúng cần được tiêm và có thể có tác dụng phụ lâu dài.

Điều trị không dùng thuốc

Ngoài việc sử dụng thuốc, có những phương pháp không dùng thuốc cũng giúp giảm triệu chứng ngứa và làm dịu da. Các biện pháp này có thể hỗ trợ điều trị vảy nến và giúp người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống.

Dưỡng ẩm da: Sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên là cách đơn giản nhưng hiệu quả trong việc giảm ngứa và ngăn ngừa khô da. Các loại kem dưỡng ẩm như Eucerin, Cetaphil hoặc Aquaphor có thể giúp giữ độ ẩm cho da, làm mềm da và giảm tình trạng bong tróc.
Tắm nước ấm: Tắm bằng nước ấm, không quá nóng, kết hợp với các sản phẩm tắm dịu nhẹ như Aveeno hoặc các loại dầu tắm có thành phần từ yến mạch có thể giúp làm dịu da và giảm ngứa. Tuy nhiên, cần tránh xà phòng hoặc các chất tẩy rửa mạnh, vì chúng có thể làm da khô và kích ứng.
Áp dụng nhiệt độ lạnh: Đặt đá lạnh hoặc khăn lạnh lên vùng da bị ngứa có thể giúp giảm cảm giác ngứa và làm dịu vùng da viêm. Tuy nhiên, cần chú ý không để đá chạm trực tiếp vào da mà nên bọc trong khăn mềm để tránh gây bỏng lạnh.
Quản lý căng thẳng: Stress có thể làm tình trạng vảy nến nặng hơn. Do đó, các phương pháp thư giãn như yoga, thiền, hoặc tập thể dục nhẹ có thể giúp kiểm soát căng thẳng và giảm triệu chứng ngứa hiệu quả.

Điều trị bằng y học cổ truyền

Y học cổ truyền cũng có những phương pháp điều trị vảy nến hiệu quả, giúp giảm ngứa và cải thiện tình trạng da mà không cần dùng thuốc Tây y. Các phương pháp này tập trung vào việc điều hòa cơ thể và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Sử dụng thảo dược: Một số loại thảo dược có tác dụng làm dịu da và giảm ngứa, chẳng hạn như nhân sâm, ngải cứu, và lá trầu không. Các loại thảo dược này có thể được sử dụng dưới dạng nước sắc hoặc thuốc bôi để giảm ngứa và giảm viêm. Nhân sâm, với tác dụng bổ khí huyết, có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ tái phát vảy nến.
Châm cứu: Châm cứu là một phương pháp phổ biến trong y học cổ truyền giúp giảm đau, giảm viêm và cải thiện tuần hoàn máu. Châm cứu có thể giúp giảm ngứa, kích thích cơ thể tự chữa lành và làm dịu các tổn thương trên da.
Xoa bóp với dầu thảo dược: Sử dụng dầu thảo dược như dầu mè đen hoặc dầu gừng để xoa bóp lên vùng da bị vảy nến có thể giúp cải thiện lưu thông máu, làm mềm da và giảm ngứa. Những liệu pháp này không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn giúp người bệnh cảm thấy thư giãn, giảm căng thẳng.

Vảy nến có thể gây ra cảm giác ngứa và khó chịu, nhưng với các phương pháp điều trị phù hợp, người bệnh có thể kiểm soát được tình trạng này. Việc kết hợp thuốc Tây y, các phương pháp không dùng thuốc và các liệu pháp từ y học cổ truyền sẽ giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Điều quan trọng là người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào, để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc kiểm soát vảy nến.