Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Điều Trị Bệnh Á Sừng Ở Chân

Bệnh á sừng ở chân là tình trạng da khô ráp, nứt nẻ, gây đau đớn và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân và phương pháp điều trị sẽ giúp bạn kiểm soát tốt căn bệnh này, cải thiện sức khỏe làn da hiệu quả​.

Bệnh á sừng là gì?

Bệnh á sừng là một dạng viêm da mãn tính, thường xuất hiện tại các vùng da khô như lòng bàn chân, lòng bàn tay. Tình trạng này gây ra do quá trình sừng hóa da không hoàn thiện, khiến lớp sừng trên bề mặt da trở nên thô ráp, bong tróc và dễ nứt nẻ. Theo y học hiện đại, á sừng thuộc nhóm bệnh lý liên quan đến yếu tố di truyền, môi trường và thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây đau đớn, đặc biệt khi da bị nứt hoặc nhiễm trùng.

Phân loại á sừng dựa vào vị trí và mức độ tổn thương, bao gồm á sừng ở tay, chân và các vùng khác trên cơ thể. Trong y học cổ truyền, bệnh á sừng được xem là biểu hiện của sự mất cân bằng âm dương và khí huyết, dẫn đến tình trạng da không được nuôi dưỡng đầy đủ.

Biểu hiện của bệnh á sừng ở chân

Bệnh á sừng ở chân thường biểu hiện rõ rệt qua các dấu hiệu đặc trưng. Da ở lòng bàn chân hoặc các ngón chân trở nên khô cứng, nứt nẻ, kèm theo cảm giác ngứa ngáy, khó chịu. Các vết nứt thường xuất hiện tại gót chân hoặc kẽ ngón, dễ dẫn đến chảy máu và nhiễm trùng nếu không được chăm sóc đúng cách. Bề mặt da có thể bong tróc thành từng mảng nhỏ, đặc biệt vào mùa khô hoặc khi tiếp xúc với nước nhiều.

Một số người bệnh còn cảm thấy đau nhức tại vùng da bị tổn thương, đặc biệt khi vận động hoặc đi lại. Tình trạng này không chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt mà còn ảnh hưởng lớn đến tâm lý, khiến người bệnh cảm thấy tự ti và căng thẳng. Phát hiện và xử lý kịp thời các triệu chứng sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn, tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh á sừng ở chân

Bệnh á sừng ở chân có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, liên quan đến cả yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:

• Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người từng mắc bệnh á sừng, nguy cơ bạn bị ảnh hưởng sẽ cao hơn do yếu tố di truyền.
• Tiếp xúc với hóa chất: Sử dụng thường xuyên các sản phẩm tẩy rửa mạnh hoặc hóa chất độc hại có thể làm da mất đi lớp bảo vệ tự nhiên, dẫn đến khô và dễ tổn thương.
• Môi trường sống và làm việc: Thời tiết hanh khô, lạnh kéo dài hoặc làm việc trong môi trường ẩm ướt, tiếp xúc nhiều với nước khiến da dễ bong tróc, nứt nẻ.
• Thiếu hụt dinh dưỡng: Chế độ ăn thiếu hụt các vitamin nhóm A, C, E hoặc acid béo thiết yếu khiến da không được nuôi dưỡng đầy đủ, dễ dẫn đến tổn thương.
• Rối loạn chức năng cơ thể: Các vấn đề về tuần hoàn máu hoặc suy giảm hệ miễn dịch cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh á sừng.

Ai có nguy cơ mắc bệnh á sừng ở chân?

Bệnh á sừng ở chân không phân biệt độ tuổi hay giới tính, nhưng có một số nhóm đối tượng dễ mắc hơn. Hãy chú ý đến các yếu tố rủi ro dưới đây:

• Những người làm việc trong môi trường khắc nghiệt: Các công việc đòi hỏi tiếp xúc thường xuyên với hóa chất, nước hoặc đất bẩn, như công nhân vệ sinh, thợ làm tóc, thường dễ bị bệnh hơn.
• Người sống ở vùng khí hậu khô hanh: Khí hậu lạnh, khô dễ khiến da mất nước, dẫn đến á sừng, đặc biệt vào mùa đông.
• Người có tiền sử mắc bệnh da liễu: Các bệnh lý như eczema, viêm da cơ địa làm tăng nguy cơ phát triển bệnh á sừng.
• Trẻ nhỏ và người cao tuổi: Da ở hai nhóm đối tượng này mỏng hơn, dễ bị tổn thương khi gặp các tác nhân từ môi trường.
• Người có thói quen chăm sóc da không đúng cách: Rửa chân quá nhiều lần trong ngày, sử dụng xà phòng mạnh hoặc không dưỡng ẩm sau khi rửa là những yếu tố khiến bệnh dễ khởi phát.

Nhận biết các yếu tố nguy cơ này sẽ giúp bạn có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giảm thiểu khả năng mắc bệnh á sừng.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh á sừng ở chân

Bệnh á sừng ở chân nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Dưới đây là những biến chứng phổ biến:

• Nhiễm trùng da: Các vết nứt sâu tại gót chân hoặc kẽ ngón chân tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm xâm nhập, dẫn đến viêm nhiễm hoặc sưng tấy.
• Tăng nguy cơ viêm loét: Tình trạng da bị tổn thương lâu ngày không lành có thể phát triển thành các vết loét, đặc biệt nguy hiểm ở người cao tuổi hoặc người mắc bệnh mãn tính như tiểu đường.
• Đau đớn và hạn chế vận động: Các vết nứt hoặc tổn thương sâu gây đau nhức, khó khăn khi đi lại, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc hàng ngày.
• Sẹo và tổn thương da kéo dài: Da bị tổn thương nặng có thể để lại sẹo hoặc các mảng da thâm sần, làm mất thẩm mỹ và giảm sự tự tin.
• Ảnh hưởng tâm lý: Sự khó chịu và dai dẳng của bệnh khiến người bệnh dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo lắng hoặc thậm chí trầm cảm.

Phương pháp chẩn đoán bệnh á sừng ở chân

Để xác định chính xác tình trạng bệnh á sừng ở chân, các phương pháp chẩn đoán sau đây thường được áp dụng bởi các chuyên gia y tế:

• Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ quan sát trực tiếp các biểu hiện trên da như vùng da khô, nứt nẻ, bong tróc và hỏi về các triệu chứng đi kèm để đánh giá mức độ nghiêm trọng.
• Khai thác tiền sử bệnh: Việc hỏi về các yếu tố di truyền, thói quen sinh hoạt, công việc và môi trường sống giúp bác sĩ tìm ra nguyên nhân gây bệnh.
• Sinh thiết da: Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể lấy một mẫu da nhỏ để xét nghiệm nhằm loại trừ các bệnh lý da khác như nấm, vảy nến hoặc viêm da cơ địa.
• Xét nghiệm liên quan: Một số xét nghiệm bổ sung như kiểm tra dị ứng hoặc xét nghiệm máu có thể được thực hiện để tìm ra các yếu tố kích thích hoặc bệnh lý nền liên quan.

Việc chẩn đoán chính xác là bước quan trọng giúp đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, đảm bảo hiệu quả và an toàn cho người bệnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ khi mắc bệnh á sừng ở chân

Bệnh á sừng ở chân có thể tự cải thiện nếu được chăm sóc đúng cách, nhưng có những trường hợp cần thăm khám bác sĩ để tránh biến chứng. Dưới đây là các dấu hiệu cảnh báo bạn nên tìm đến chuyên gia y tế:

• Vết nứt sâu và chảy máu liên tục: Khi các vết nứt ở chân không chỉ gây đau đớn mà còn chảy máu, việc thăm khám là cần thiết để ngăn ngừa nhiễm trùng.
• Da sưng tấy và đỏ: Những dấu hiệu viêm nhiễm như sưng, đỏ hoặc xuất hiện mủ có thể là triệu chứng của một tình trạng nghiêm trọng hơn, cần được xử lý kịp thời.
• Không đáp ứng với điều trị tại nhà: Nếu các phương pháp chăm sóc da thông thường không mang lại hiệu quả, đây có thể là dấu hiệu bệnh tiến triển nặng hơn.
• Kèm theo các triệu chứng toàn thân: Sốt, mệt mỏi hoặc đau nhức cơ thể khi bị á sừng là dấu hiệu bạn cần sự can thiệp của bác sĩ.
• Bệnh tái phát nhiều lần: Khi bệnh thường xuyên quay lại dù đã điều trị, bác sĩ có thể cần xác định nguyên nhân gốc rễ hoặc các yếu tố tiềm ẩn khác.

Cách phòng ngừa bệnh á sừng ở chân

Để giảm nguy cơ mắc bệnh á sừng ở chân hoặc ngăn bệnh tái phát, bạn cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Dưỡng ẩm thường xuyên: Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm phù hợp giúp giữ cho da mềm mại và giảm nguy cơ khô, nứt.
• Bảo vệ da khỏi tác nhân kích thích: Đeo găng tay hoặc giày bảo hộ khi tiếp xúc với hóa chất, đất bẩn hoặc môi trường khắc nghiệt.
• Tránh ngâm chân quá lâu: Việc ngâm chân trong nước lâu hoặc sử dụng nước quá nóng có thể làm da mất nước, dẫn đến khô và dễ tổn thương.
• Chế độ dinh dưỡng cân bằng: Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, E và các acid béo thiết yếu giúp da khỏe mạnh hơn.
• Giữ vệ sinh chân sạch sẽ: Rửa chân hàng ngày bằng nước ấm và lau khô hoàn toàn, đặc biệt ở kẽ ngón, để ngăn ngừa vi khuẩn và nấm phát triển.
• Hạn chế dùng sản phẩm chứa hóa chất mạnh: Tránh xa xà phòng hoặc chất tẩy rửa có tính kiềm cao, vì chúng có thể làm da mất độ ẩm tự nhiên.

Thực hiện tốt những biện pháp này không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh á sừng mà còn bảo vệ làn da chân luôn khỏe mạnh và dẻo dai.

Phương pháp điều trị bệnh á sừng ở chân

Việc điều trị bệnh á sừng ở chân cần được thực hiện đúng cách để cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng. Các phương pháp điều trị hiện nay bao gồm cả Tây y và các liệu pháp tự nhiên, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Điều trị bằng thuốc Tây y

Thuốc Tây y thường được sử dụng để giảm triệu chứng và kiểm soát tình trạng da. Các loại thuốc cụ thể được bác sĩ kê đơn như sau:

• Thuốc bôi chứa corticosteroid: Các loại như Betamethasone hoặc Hydrocortisone giúp giảm viêm, ngứa và sưng đỏ, đặc biệt hiệu quả với các vùng da bị tổn thương nặng.
• Thuốc dưỡng ẩm chuyên sâu: Sử dụng các sản phẩm như Urea cream hoặc Vaseline để giữ độ ẩm, làm mềm vùng da khô, giúp ngăn ngừa tình trạng nứt nẻ.
• Thuốc chống nhiễm trùng: Nếu có dấu hiệu nhiễm khuẩn, các loại thuốc kháng sinh bôi tại chỗ như Mupirocin sẽ được chỉ định để ngăn ngừa hoặc điều trị nhiễm trùng.

Liệu pháp chăm sóc da tự nhiên

Ngoài thuốc Tây y, các liệu pháp tự nhiên cũng được áp dụng để hỗ trợ điều trị và giảm thiểu triệu chứng của bệnh:

• Sử dụng dầu dừa hoặc dầu oliu: Các loại dầu này giúp cung cấp độ ẩm tự nhiên cho da, làm mềm và giảm khô ráp, bong tróc. Chúng có thể được thoa trực tiếp lên vùng da tổn thương.
• Tắm với yến mạch hoặc nước muối ấm: Yến mạch giúp làm dịu da, giảm ngứa và kích ứng, trong khi nước muối ấm có tác dụng làm sạch, ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.
• Dùng gel nha đam: Nha đam chứa các hợp chất chống viêm và làm dịu da, giúp cải thiện vùng da bị tổn thương một cách hiệu quả.

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Một phần không thể thiếu trong điều trị bệnh á sừng ở chân là thay đổi các thói quen sinh hoạt hàng ngày để hỗ trợ phục hồi da:

• Hạn chế ngâm chân lâu trong nước: Việc này giúp duy trì lớp dầu tự nhiên trên da, ngăn ngừa tình trạng khô da nghiêm trọng hơn.
• Mang giày dép thoải mái: Sử dụng giày dép phù hợp, thoáng khí để tránh ma sát và áp lực lên vùng da tổn thương.
• Tăng cường dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E như rau xanh, trái cây và cá để cải thiện sức khỏe làn da từ bên trong.

Với sự kết hợp giữa các phương pháp điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh á sừng ở chân có thể được kiểm soát hiệu quả, giúp bạn lấy lại làn da khỏe mạnh và tự tin trong cuộc sống hàng ngày.