Mề đay cấp tính là gì? Dấu hiệu và biện pháp điều trị

Mề đay cấp tính là tình trạng da bị nổi mẩn ngứa một cách đột ngột, có cảm giác ngứa ngáy nghiêm trọng, vùng da bệnh nổi mẩn đỏ và phù nề. Hoạt động gãi ngứa không kiểm soát có thể khiến tổn thương lan rộng, dẫn đến phù mạch và nhiễm trùng. Trong trường hợp không có biện pháp xử lý phù hợp, bệnh dễ dàng chuyển sang giai đoạn mãn tính, thường xuyên tái phát kèm theo biến chứng nguy hiểm.

Bệnh mề đay cấp tính là gì?

Mề đay cấp tính là một phản ứng của da, đặc trưng bởi sự xuất hiện đột ngột của các sẩn phù (mẩn đỏ, sưng nhẹ) gây ngứa ngáy dữ dội. Các sẩn này có thể có kích thước khác nhau, từ vài milimet đến vài centimet, và có thể hợp lại thành các mảng lớn. Điểm mấu chốt là “cấp tính” ở đây ám chỉ tình trạng này kéo dài dưới 6 tuần. Nếu kéo dài hơn, nó sẽ được coi là mề đay mãn tính. Bạn có thể hình dung nó như một cơn “bão” trên da, đến nhanh và cũng thường qua nhanh.

Mức độ nguy hiểm của bệnh mề đay cấp tính

Mề đay cấp tính thường không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó có thể gây khó chịu đáng kể, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và giấc ngủ. Trong một số trường hợp hiếm gặp, mề đay cấp tính có thể đi kèm với phù mạch (sưng phù ở các mô sâu hơn, như môi, lưỡi, họng), gây khó thở, đây là tình huống cấp cứu cần được xử lý ngay lập tức. Vậy nên, dù thường lành tính, chúng ta cũng không nên chủ quan.

Triệu chứng của bệnh mề đay cấp tính

Triệu chứng điển hình của mề đay cấp tính bao gồm:

• Sẩn phù: Các nốt sẩn màu hồng hoặc đỏ, hơi gồ lên trên bề mặt da.
• Ngứa: Cảm giác ngứa ngáy dữ dội, có thể lan rộng.
• Thay đổi kích thước và vị trí: Các sẩn có thể thay đổi kích thước và di chuyển vị trí trên da trong vòng vài giờ.
• Phù mạch (trong một số trường hợp): Sưng phù ở môi, lưỡi, họng, mí mắt.

Bạn có thể tưởng tượng da mình như một tấm bản đồ, các nốt mề đay như những “đốm lửa” di chuyển liên tục trên tấm bản đồ đó.

Bệnh mề đay cấp tính xuất hiện do đâu?

Mề đay cấp tính là một rối loạn da liễu phức tạp, với cơ chế bệnh sinh liên quan chủ yếu đến sự giải phóng histamin và các chất trung gian hóa học khác từ tế bào mast (mast cells) và bạch cầu ái kiềm (basophils) trong da hoặc niêm mạc. Điều này dẫn đến phản ứng viêm cấp tính, gây ra các triệu chứng điển hình như sẩn ngứa, mẩn đỏ và phù nề. Dưới đây là các nguyên nhân chính có thể dẫn đến bệnh mề đay cấp tính:

Dị ứng

Dị ứng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây mề đay cấp tính. Khi cơ thể tiếp xúc với các dị nguyên, hệ miễn dịch sẽ phản ứng quá mức, kích hoạt quá trình giải phóng histamin. Các dị nguyên phổ biến bao gồm:

• Thực phẩm: Hải sản (tôm, cua, cá), trứng, sữa, đậu phộng, hoặc các loại hạt.
• Thuốc: Kháng sinh (như penicillin, sulfonamid), thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), hoặc thuốc cản quang.
• Côn trùng đốt: Nọc của ong, muỗi, kiến lửa hoặc các loại côn trùng khác.
• Hóa chất: Các chất bảo quản, phẩm màu hoặc hóa chất trong mỹ phẩm và chất tẩy rửa.

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng, đặc biệt là các bệnh nhiễm khuẩn và virus, là yếu tố khởi phát mề đay cấp tính ở nhiều bệnh nhân, đặc biệt ở trẻ em. Các loại nhiễm trùng thường gặp bao gồm:

• Nhiễm khuẩn: Viêm họng do liên cầu khuẩn, nhiễm trùng tiết niệu, viêm xoang.
• Nhiễm virus: Cúm, viêm gan siêu vi B hoặc C, Epstein-Barr virus (EBV), và Cytomegalovirus (CMV).
• Nhiễm ký sinh trùng: Giun sán, đặc biệt ở những khu vực có điều kiện vệ sinh kém.

Yếu tố vật lý

Một số tác nhân vật lý có thể kích thích phản ứng mề đay thông qua cơ chế không dị ứng, bao gồm:

• Nhiệt độ: Mề đay lạnh (cold urticaria) hoặc mề đay nhiệt (heat urticaria).
• Áp lực: Áp lực từ quần áo bó sát, dây đeo hoặc khi ngồi lâu.
• Ánh sáng mặt trời: Mề đay quang (solar urticaria).
• Nước: Mề đay do nước (aquagenic urticaria), mặc dù hiếm gặp.

Tâm lý và stress

Stress và tình trạng căng thẳng thần kinh được cho là yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng mề đay, thông qua việc kích thích hệ thần kinh tự động và tăng cường giải phóng các chất trung gian viêm.

Phản ứng tự miễn

Một số trường hợp mề đay cấp tính có liên quan đến các bệnh lý tự miễn, khi cơ thể sản xuất kháng thể chống lại chính các thụ thể histamin hoặc các thành phần khác của tế bào mast. Điều này thường gặp trong các bệnh như lupus ban đỏ hệ thống hoặc bệnh tuyến giáp tự miễn.

Phương pháp chẩn đoán bệnh mề đay cấp tính

Chẩn đoán mề đay cấp tính dựa vào 3 yếu tố chính:

1. Hỏi bệnh sử: Bác sĩ hỏi về thời gian xuất hiện triệu chứng, đặc điểm tổn thương da (hình dạng, kích thước, ngứa), các yếu tố nghi ngờ gây bệnh (dị ứng, thuốc, nhiễm trùng, stress…), tiền sử dị ứng và dùng thuốc.
2. Khám lâm sàng: Bác sĩ kiểm tra da, đánh giá hình thái tổn thương (sẩn phù, ban đỏ, phù mạch), vị trí phân bố và các dấu hiệu đi kèm (khó thở…).
3. Xét nghiệm (khi cần):
   • Test dị ứng: Test lẩy da hoặc xét nghiệm máu (RAST/ImmunoCAP) để tìm dị nguyên.
   • Xét nghiệm máu: Đánh giá tình trạng nhiễm trùng (công thức máu).
   • Các xét nghiệm khác (ít gặp): Chức năng tuyến giáp, gan, thận…

Chẩn đoán phân biệt: Cần phân biệt với viêm da tiếp xúc, viêm da cơ địa, sẩn ngứa, phản ứng thuốc.

Chẩn đoán chủ yếu dựa vào hỏi bệnh và khám lâm sàng. Xét nghiệm chỉ được thực hiện khi cần thiết để tìm nguyên nhân hoặc loại trừ các bệnh khác.

Bệnh mề đay cấp tính được điều trị như thế nào?

Điều trị bệnh mề đay cấp tính tập trung vào việc giảm triệu chứng, loại bỏ nguyên nhân gây bệnh và ngăn ngừa tái phát. Phương pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc và các biện pháp hỗ trợ từ y học cổ truyền cũng như thay đổi lối sống. Dưới đây là các phương pháp chi tiết:

Điều trị bệnh mề đay cấp tính bằng phương pháp dân gian

Phương pháp dân gian trong điều trị bệnh mề đay cấp tính đã được áp dụng từ lâu đời, đặc biệt trong các nền y học truyền thống. Những phương pháp này chủ yếu sử dụng các nguyên liệu tự nhiên có sẵn trong môi trường xung quanh, mang lại hiệu quả giảm nhẹ triệu chứng mà ít gây tác dụng phụ. Dưới đây là một số biện pháp phổ biến:

Lá khế

Lá khế được biết đến với đặc tính thanh nhiệt, giải độc, giúp giảm ngứa hiệu quả. Các thành phần tự nhiên trong lá khế giúp làm dịu da, kháng viêm và giảm cảm giác ngứa ngáy.

• Cách sử dụng:
  • Hái một nắm lá khế tươi, rửa sạch để loại bỏ tạp chất.
  • Đun lá khế với nước, sau đó dùng nước này để tắm hoặc rửa vùng da bị mề đay.
  • Ngoài ra, có thể rang lá khế cho nóng rồi chườm lên vùng da bị ngứa, giúp giảm ngứa tức thì.

Lá trầu không

Lá trầu không chứa các hoạt chất kháng khuẩn và kháng viêm, thường được sử dụng để giảm ngứa và ngăn ngừa nhiễm trùng. Lá trầu không có chứa tinh dầu với hoạt chất phenol, giúp sát khuẩn, làm sạch da và giảm sưng viêm.

• Cách sử dụng:
  • Dùng khoảng 10 lá trầu không, rửa sạch, đun sôi với nước.
  • Sau khi nước nguội bớt, dùng để tắm hoặc lau vùng da bị mề đay.
  • Có thể kết hợp xông hơi vùng da để tăng hiệu quả.

Gừng tươi

Gừng tươi là một loại thảo dược có tính ấm, giúp kích thích tuần hoàn máu và giảm ngứa. Tinh dầu trong gừng có khả năng chống viêm, giảm ngứa và thúc đẩy quá trình phục hồi da.

• Cách sử dụng:
  • Rửa sạch và cắt lát một củ gừng tươi.
  • Đun sôi gừng với nước, để nguội và sử dụng nước này để tắm.
  • Ngoài ra, có thể giã nát gừng tươi và đắp lên vùng da bị mề đay.

Nghệ tươi

Nghệ là thảo dược quen thuộc với đặc tính chống viêm, làm lành vết thương và giảm ngứa. Curcumin trong nghệ có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và thúc đẩy tái tạo da.

• Cách sử dụng:
  • Lấy một củ nghệ tươi, rửa sạch, giã nát để lấy nước cốt.
  • Bôi nước cốt nghệ lên vùng da bị mề đay 2-3 lần/ngày.
  • Ngoài ra, có thể uống nước nghệ pha mật ong để tăng hiệu quả từ bên trong.

Rau diếp cá

Rau diếp cá có tính mát, giúp thanh nhiệt và giảm ngứa hiệu quả. Thành phần flavonoid và tinh dầu trong rau diếp cá giúp giảm viêm, sát khuẩn và hỗ trợ làm dịu da.

• Cách sử dụng:
  • Xay nhuyễn một nắm rau diếp cá tươi, vắt lấy nước cốt.
  • Dùng nước cốt này bôi trực tiếp lên vùng da bị mề đay hoặc uống để giải độc cơ thể.

Lưu ý khi sử dụng phương pháp dân gian

• Chọn nguyên liệu sạch: Đảm bảo nguyên liệu sử dụng không chứa thuốc bảo vệ thực vật hoặc hóa chất gây hại.
• Theo dõi phản ứng: Một số người có thể bị kích ứng với các thành phần tự nhiên, cần ngưng sử dụng nếu thấy triệu chứng trở nên nặng hơn.
• Kết hợp với chăm sóc y tế: Phương pháp dân gian chỉ mang tính hỗ trợ, không thay thế được các phác đồ điều trị từ bác sĩ, đặc biệt trong trường hợp mề đay cấp tính có biến chứng.

Các phương pháp dân gian mang lại sự an toàn và hiệu quả nhất định khi áp dụng đúng cách. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tối đa, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Sử dụng thuốc Tây điều trị bệnh mề đay cấp tính

Thông thường, sau quá trình chẩn đoán, bác sĩ chuyên khoa sẽ xem xét và yêu cần bạn sử dụng một số loại thuốc Tây để khắc phục những triệu chứng khó chịu do bệnh mề đay cấp tính gây ra. Cụ thể như: Phù mạch, nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, nóng rát, sưng tấy… Tuy nhiên để đảm bảo an toàn, người bệnh chỉ sử dụng thuốc khi bác sĩ yêu cầu. Đồng thời sử dụng thuốc đúng với hướng dẫn của bác sĩ.

Một số loại thuốc có thể được kê đơn trong điều trị mề đay cấp tính gồm:

• Thuốc kháng histamin: Đây là nhóm thuốc hàng đầu trong điều trị mề đay cấp tính, giúp ức chế tác dụng của histamin – chất trung gian chính gây ngứa, mẩn đỏ và phù nề. Thuốc kháng histamin thế hệ 2 ít gây buồn ngủ hơn thế hệ 1, phù hợp với người cần làm việc hoặc lái xe.
• Thuốc corticoid: Được chỉ định trong các trường hợp mề đay cấp tính nặng hoặc không đáp ứng với thuốc kháng histamin. Thuốc giúp giảm nhanh viêm và phù nề. Việc sử dụng corticoid cần được giám sát chặt chẽ vì có thể gây tác dụng phụ như loãng xương, tăng đường huyết, hoặc suy tuyến thượng thận nếu dùng lâu dài.
• Thuốc kháng leukotriene: Trong một số trường hợp mề đay dai dẳng hoặc kết hợp với hen suyễn, thuốc kháng leukotriene (Montelukast) có thể được bổ sung.
• Epinephrine: Khi bệnh nhân có phản ứng phản vệ kèm khó thở, tụt huyết áp, epinephrine (adrenaline) được tiêm bắp để cứu mạng.

Bài thuốc Đông Y dứt nhanh triệu chứng mề đay cấp tính an toàn, hiệu quả

So với việc dùng thuốc Tây y hay các mẹo dân gian, sử dụng bài thuốc Đông y được đánh giá là phương pháp an toàn, hiệu quả trong điều trị mề đay. Bởi thuốc Đông y sử dụng thành phần từ thảo dược tự nhiên nên rất lành tính, không tác dụng phụ, phù hợp với mọi đối tượng.

Hơn nữa, thay vì chỉ tập trung điều trị triệu chứng bên ngoài, thuốc Đông y sẽ chữa bệnh từ gốc, tập trung bồi bổ cơ thể, đào thải độc tố, xử lý căn nguyên gây bệnh. Nhờ vậy, phương pháp Đông y sẽ tối ưu hóa kết quả điều trị, mang lại hiệu quả bền lâu hơn.

Người bệnh có thể tham khảo bài thuốc Tiêu Ban Hoàn Bì Thang với 100% nam dược quý. Đây là bài thuốc được phục dựng từ tinh hoa 150 năm YHCT của Thái Y viện triều Nguyễn bởi các chuyên gia hàng đầu tại Nhất Nam Y Viện – TOP 20 thương hiệu tốt nhất năm 2020.

Bài thuốc là thành quả của công trình “Nghiên cứu & phục dựng tinh hoa YHCT Triều Nguyễn trong điều trị bệnh mề đay mẩn ngứa” kế thừa nguyên tắc chữa mẩn ngứa và công thức dược liệu của các Ngự y đã sử dụng cho vua chúa, hoàng cung triều Nguyễn. Theo đánh giá từ các chuyên gia hàng đầu, Tiêu Ban Hoàn Bì Thang là giải pháp chữa mề đay mẩn ngứa, dị ứng có hiệu quả vượt trội, nhanh chóng, tận gốc và độ an toàn tuyệt đối, phù hợp với cả mề đay cấp và mãn tính.

So với những bài thuốc Đông y thông thường, nhờ kế thừa phương pháp bí truyền từ Ngự y triều Nguyễn, Tiêu Ban Hoàn BÌ Thang có hiệu quả điều trị mề đay cấp tính nhanh chóng hơn và toàn diện hơn.

Cụ thể, với thành phần 27 nam dược quý kế thừa từ Ngự y triều Nguyễn kết hợp theo TỶ LỆ VÀNG, đáp ứng cơ chế BỔ CHÍNH KHU TÀ của bài thuốc Tiêu Ban Hoàn Bì Thang sẽ mang lại hiệu quả xử lý mề đay từ gốc đến ngọn, khắc phục cả triệu chứng lẫn căn nguyên gây bệnh. Trong đó, BỔ CHÍNH là chú trọng ôn bổ tạng phủ, dưỡng khí huyết, tăng cường chính khí, vệ khí. Còn KHU TÀ là tập trung tiêu viêm, giải độc, thanh lọc cơ thể, loại bỏ các triệu chứng mẩn ngứa, mề đay bên ngoài.

Đặc biệt, người bệnh sẽ thấy rõ các triệu chứng nổi mề đay cấp tính cải thiện rõ rệt ngay ở giai đoạn đầu. Bởi bài thuốc Tiêu Ban Hoàn Bì Thang điều trị mề đay theo 2 GIAI ĐOẠN, mang lại đồng thời 3 tác dụng: ĐIỀU TRỊ TRIỆU CHỨNG – ĐIỀU TRỊ CĂN NGUYÊN, NÂNG CAO SỨC ĐỀ KHÁNG.

XEM CHI TIẾT: Phác đồ đặc trị mề đay KHÔNG KHÁNG SINH với 3 TÁC ĐỘNG TOÀN DIỆN tại Nhất Nam Y Viện

Nhờ việc điều trị mề đay theo phác đồ cá nhân với các giai đoạn rõ ràng, người bệnh sẽ cảm nhận hiệu quả nhanh chóng và rõ rệt hơn. Thống kê cho thấy có đến 80% các triệu chứng bệnh như sưng viêm, nổi mẩn, ngứa ngáy, đau rát… được cải thiện ngay sau 7-14 ngày điều trị đầu tiên. Hiệu quả này nhanh gấp 2 – 3 các phương thuốc đông y thông thường.

Hơn nữa, toàn bộ thành phần trong bài thuốc đều là 100% nam dược chất lượng cao , được trồng theo công nghệ sinh học từ các vườn dược liệu do Nhất Nam Y Viện phát triển tại Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh,… Bên cạnh đó, Nhất Nam Y Viện cũng ứng dụng hàng loạt CÔNG NGHỆ CAO như: Sấy thuốc bằng bơm nhiệt kế, công nghệ enzym chống phân hủy để bào chế thuốc, bảo quản dược liệu với đèn chiếu xạ diệt khuẩn,… Nhờ vậy, độ an toàn, lành tính và dược tính của thuốc được đảm bảo tối đa.

Đặc biệt, bài thuốc cũng từng được kiểm nghiệm về dược tính, độc tính cấp diễn bán trường diễn nghiêm ngặt tại Học viện Quân Y trước khi đưa vào ứng dụng rộng rãi và được kiểm chứng AN TOÀN với MỌI ĐỐI TƯỢNG.

Trong 5 năm ứng dụng, Tiêu ban hoàn bì thang đã giúp hơn 10.000 người bệnh chữa khỏi mề đay thành công, hiệu quả bền vững, tỉ lệ tái phát rất thấp. Nhờ vậy, bài thuốc nhận được rất nhiều feedback tích cực từ phía người bệnh.

XEM THÊM: Chia sẻ của bệnh nhân về quá trình khám, chữa mề đay mề đay bằng Tiêu ban hoàn bì thang tại Nhất Nam Y Viện

Người bệnh bị mề đay cấp và mãn tính có thể liên hệ ngay các chuyên gia Nhất Nam Y Viện để được tư vấn về giải pháp điều trị này:

• Tại Hà Nội: Biệt thự 16, Ngõ 168 Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, Hà Nội – Hotline: 024.8585.1102 – 0888.598.102
• Tại Hồ Chí Minh: Số 3, đường 34, Phường An Khánh, Tp. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh – Hotline:  028.6279.1102 – 0888.698.102
• Website: https://nhatnamyvien.com/
• Fanpage: https://www.facebook.com/NHATNAMYVIEN1102/

CHUYÊN GIA ĐANG TRỰC TUYẾN, LIÊN HỆ NGAY ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN MIỄN PHÍ

Biện pháp chăm sóc và dự phòng mề đay cấp tính

Biện pháp chăm sóc và dự phòng mề đay cấp tính đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu triệu chứng, ngăn ngừa tái phát và duy trì sức khỏe da liễu. Các biện pháp này cần được thực hiện một cách hệ thống và thường xuyên để đạt hiệu quả tối ưu.

Tránh các tác nhân kích thích

• Dị nguyên từ môi trường: Người bệnh cần hạn chế tiếp xúc với phấn hoa, lông động vật, bụi mịn và hóa chất dễ gây dị ứng. Đeo khẩu trang và sử dụng máy lọc không khí có thể giảm nguy cơ tiếp xúc với các dị nguyên này.
• Thực phẩm gây dị ứng: Cần xác định và tránh các thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, đậu phộng, sữa bò, hoặc các chất phụ gia thực phẩm. Nếu cần, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn uống phù hợp.

Duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường sống

• Tắm rửa hàng ngày với nước ấm, tránh sử dụng nước quá nóng có thể làm khô da và tăng cảm giác ngứa.
• Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da không chứa hương liệu, hóa chất mạnh hoặc cồn để tránh kích ứng da. Sử dụng các sản phẩm được chứng nhận dành cho da nhạy cảm.
• Giặt chăn gối, rèm cửa và quần áo bằng các loại bột giặt không gây dị ứng. Tránh sử dụng các chất làm mềm vải có hương liệu mạnh.

Tăng cường sức khỏe tổng thể

• Dinh dưỡng hợp lý: Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là thực phẩm giàu vitamin C (cam, chanh, kiwi) và omega-3 (cá hồi, hạt chia) giúp tăng cường sức đề kháng và giảm viêm.
• Tập luyện thể dục: Duy trì thói quen tập luyện thường xuyên với các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ để giảm stress và tăng cường tuần hoàn máu.
• Ngủ đủ giấc: Đảm bảo giấc ngủ từ 7-8 tiếng mỗi đêm, giúp cơ thể hồi phục và cải thiện chức năng miễn dịch.

Kiểm soát tâm lý và giảm stress

Stress và lo âu có thể làm tăng nguy cơ bùng phát mề đay cấp tính. Vì vậy:

• Thực hành các kỹ thuật thư giãn như thiền, hít thở sâu, hoặc tham gia các hoạt động giải trí giúp giảm căng thẳng.
• Tham vấn bác sĩ tâm lý nếu căng thẳng kéo dài ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Bệnh mề đay cấp tính tuy không quá nguy hiểm, nhưng cần được xử lý đúng cách và kịp thời để tránh những biến chứng không mong muốn. Chú ý chăm sóc sức khỏe và đến cơ sở y tế nếu bạn có triệu chứng khả nghi.

Tham khảo thêm:

• 6 cách trị mề đay dân gian hiệu quả được chia sẻ rộng rãi
• 12 Cách trị nổi mề đay tại nhà giúp làm giảm nhanh cơn ngứa
• Cách trị mề đay bằng muối đơn giản nhưng hiệu quả không ngờ
• Bệnh mề đay mãn tính: Biểu hiện và phương pháp điều trị

NÊN ĐỌC

DỨT HẲN Mề Đay Với Phác Đồ Không Kháng Sinh Chuyên Gia Khuyên Dùng

SẠCH BAY Mề Đay Lâu Năm Nhờ Từ Bỏ Kháng Sinh, Thuốc Corticoid