Điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn & những điều cần biết

Điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn là phương pháp đang được áp dụng rộng rãi các đối tượng mắc bệnh ở mức độ trung bình đến nặng. Việc tiêm chất nhờn vào trong khớp có tác dụng giảm đau, cải thiện tình trạng khô cứng của khớp và giúp cho khớp đầu gối vận động linh hoạt hơn.

Điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn là gì?

Khớp gối là một trong những khớp phải gánh chịu nhiều áp lực nhất trên cơ thể nên rất dễ bị thoái hóa. Bệnh không chỉ mang đến những cơn đau nhức đầu gối khó chịu mà còn khiến khớp bị cứng, sưng gây khó khăn cho việc đi lại.

Thông thường, trong giai đoạn cấp người bị thoái hóa khớp gối thường được điều trị bằng các loại thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid. Mặc dù chúng có tác dụng giảm sưng đau khớp gối nhanh chóng nhưng lại có thể gây ra nhiều tác dụng phụ cho đường tiêu hóa, chẳng hạn như viêm loét dạ dày, chảy máu dạ dày… Thậm chí một số loại thuốc khi sử dụng lâu dài còn đẩy nhanh tốc độ hư hại của các mô sụn và khiến bệnh thoái hóa khớp ngày càng thêm trầm trọng.

Hiện nay, phương pháp tiêm chất nhờn đang được áp dụng rộng rãi trong điều trị thoái hóa khớp gối nhờ có tính an toàn cao và mang lại hiệu quả lâu dài. Chữa thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn là phương pháp trị bệnh áp dụng kỹ thuật tiêm nội khớp để đưa chất nhờn trực tiếp vào trong khớp gối bị bệnh, thường dùng là Acid Hyaluronic (AH). Khi được sử dụng, chất này hoạt động bằng cách làm tăng lượng dịch nhầy bôi trơn trong ổ khớp, giúp khớp vận động trơn tru, linh hoạt, đồng thời cải thiện đáng kể các triệu chứng của thoái hóa khớp gối.

Trung bình, trong khớp gối của một người trưởng thành sẽ chứa khoảng 2ml dịch khớp. Trong dịch khớp, thành phần Acid hyaluronic chiếm hàm lượng cao, dao động từ 2,5 – 4,0mg/ml. Nó được tổng hợp từ tế bào sụn và giữ chức năng bôi trơn, giảm ma sát khi vận động và bảo vệ khớp trước lực tác động từ bên ngoài.

Ở những người bị thoái hóa khớp gối. Lượng acid hyaluronic trong dịch khớp bị giảm đáng kể, chỉ còn một nửa hoặc 2/3 so với khớp khỏe mạnh. Hiện tượng này khiến cho dịch khớp không còn đủ độ nhớt cần thiết và chức năng bảo vệ sụn khớp cũng suy giảm, từ đó khiến khớp gối bị khô, cứng, đau khi vận động và thúc đẩy quá trình hủy hoại sụn khớp diễn ra nhanh hơn.

Với phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn, Acid hyaluronic sẽ được tiêm trực tiếp vào trong khoang khớp để tiếp xúc với màng hoạt dịch và lớp sụn. Điều này mang lại kết quả nhanh chóng, khả năng cho người bệnh, giảm thiểu tối đa nguy cơ gặp tác dụng phụ như khi sử dụng thuốc tây.

Tác dụng của chất nhờn trong điều trị thoái hóa khớp gối

Việc tiêm bổ sung chất nhờn vào trong khớp sẽ làm tăng nồng độ cũng như lượng phân tử acid hyaluronic nội sinh. Nó giúp cải thiện đáng kể chức năng hoạt động của khớp gối bị thoái hóa và mang đến tác dụng giảm đau kéo dài cho người bệnh, hiệu quả có thể lên đến vài tháng.

Khi được tiêm vào trong khớp gối, acid hyaluronic còn giúp ức chế sản sinh các hóa chất gây viêm tồn tại trong dịch khớp ( chẳng hạn như bradykinin hay PEG2), giảm sưng viêm khớp đầu gối, đồng thời ngăn chặn cảm thụ đau ở người bệnh.

Những đối tượng có thể chữa thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn

Không phải trường hợp nào bị thoái hóa khớp gối cũng được chỉ định tiêm chất nhờn. Phương pháp này được áp dụng cho nhóm đối tượng dưới đây:

• Bị thoái hóa khớp gối ở mức độ trung bình hoặc nặng
• Không đáp ứng tốt với thuốc điều trị bệnh do bác sĩ kê đơn
• Bệnh thoái hóa khớp gối gây sưng khớp và đau nhiều
• Các trường hợp bị thiếu chất nhầy dẫn đến khô khớp, cứng khớp và đau khi vận động.
• Thoái hóa khớp gây tổn thương cho màng bao hoạt dịch ở khớp gối

Chống chỉ định điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn

Phương pháp tiêm chất nhờn chữa thoái hóa khớp gối không được chỉ định cho những đối tượng sau:

• Thoái hóa khớp gối kèm viêm khớp có nhiễm vi khuẩn, virus hay nấm.
• Vùng da quanh khớp gối bị tổn thương, nhiễm trùng
• Người đang được điều trị bằng thuốc chống đông máu
• Bệnh nhân bị rối loạn đông máu
• Người có biểu hiện quá mẫn hoặc dị ứng với thành phần của Acid Hyaluronic
• Người bị cao huyết áp, bệnh nhân bị đái tháo đường nên kiểm soát bệnh cho ổn định trước khi điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn.
• Phụ nữ có thai, người đang cho con bú chỉ điều trị bằng chất nhầy khi được bác sĩ cho phép.

Quy trình điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn

Việc tiêm chất nhờn vào khớp cần phải được thực hiện đúng kỹ thuật để tránh phát sinh rủi ro ngoài ý muốn. Bệnh nhân được tiêm thuốc trong phòng vô trùng và các dụng cụ tiêm đều phải đảm bảo đã được khử trùng sạch sẽ. Dưới đây là quy trình điều trị chung:

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ

• Kim tiêm 23G
• Bơm tiêm loại dung tích 5ml hoặc có thể dùng loại 1, 2
• Bông tiệt trùng, cồn, băng dính y tế
• Thuốc tiêm acid hyaluronic theo liều lượng phù hợp với từng đối tượng bệnh

– Bước 2: Thăm khám, tư vấn trước tiêm

Bệnh nhân sẽ được bác sĩ giải thích rõ hơn về phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn, kỹ thuật tiêm, liệu trình điều trị cùng những lợi ích và rủi có thể xảy ra sau khi tiêm. Bác sĩ cũng kiểm tra lại bệnh án và trao đổi về tiền sử dụng ứng thuốc của người bệnh.

– Bước 3: Tiêm chất nhờn vào khớp gối

• Bác sĩ kiểm tra đầu gối, xác định vị trí tiêm
• Dùng bông gòn nhúng vào cồn iod hay betadin và thoa lên vị trí tiêm cũng như khu vực xung quanh để sát trùng
• Dùng kim đâm vào vị trí tiêm thuốc vừa sát trùng và từ từ đưa chất nhờn vào bên trong
• Sát trùng lại khu vực vừa tiêm thêm lần nữa và dán băng dính vô trùng bên ngoài để ngăn ngừa nhiễm trùng.

– Bước 4: Theo dõi sau tiêm

• Kiểm tra vết tiêm xem có rò rỉ, chảy máu nhiều hay không
• Bác sĩ theo dõi phản ứng với thuốc sau tiêm để chắc chắn bệnh nhân không gặp phải biểu hiện bất thường nào trước khi trở về nhà.
• Tư vấn cách chăm sóc, sinh hoạt tại nhà sau tiêm

Bệnh nhân có thể được điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn với liệu trình 1 mũi hoặc 3 mũi. Các trường hợp được tiêm 3 mũi sẽ tiêm Acid Hyaluronic đơn phân tử với liều 2,5ml/lần/tuần. Nếu tiêm 1 mũi thì dùng Acid Hyaluronic đa phân tử với liều 3.5ml một lần duy nhất.

Tác dụng phụ khi tiêm chất nhờn chữa thoái hóa khớp gối

Phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn mặc dù được đánh giá cao về tính an toàn nhưng cũng tiềm ẩn một số tác dụng phụ nhất định như:

• Đau nhẹ ở vị trí tiêm trong một vài ngày
• Khớp được điều trị trở nên ì, không có khả năng tự sản xuất ra được dịch khớp nội sinh nên bị phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc tiêm.
• Chảy dịch khớp
• Nhiễm trùng vết tiêm hoặc nhiễm trùng khớp do quy trình tiệt trùng phòng tiêm cũng như dụng cụ tiêm không đảm bảo.

Cách chăm sóc sau tiêm chất nhờn điều trị thoái hóa khớp gối

Sau khi điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn, bệnh nhân cần chú ý theo dõi tại nhà và chăm sóc vết tiêm đúng cách để tránh bị nhiễm trùng.

• Không để vết tiêm bị dính nước
• Không dùng tay gãi hay xoa vào chỗ tiêm
• Mặc quần ống rộng thoải mái. Tránh các chất liệu thô cứng làm cọ sát vào vết tiêm.
• Trường hợp chỗ tiêm trên đầu gối có dấu hiệu bị sưng đau quá 3 ngày, bệnh nhân nên quay lại bệnh viện kiểm tra.

Điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn ở đâu tốt?

Tiêm chất nhờn vào khớp là một thủ thuật y tế đòi hỏi bác sĩ phải có trình độ chuyên môn cao và được đào tạo bàn bản. Người bệnh nên ưu tiên lựa chọn các bệnh viện chuyên khoa xương khớp có bác sĩ giỏi, được trang bị đầy đủ dụng cụ cần thiết, đáp ứng được điều kiện vô khuẩn trong phòng tiêm và đảm bảo khử trùng dụng cụ y tế trước khi sử dụng theo đúng quy định.

Dưới đây là một số địa chỉ uy tín hiện đang tiếp nhận điều trị thoái hóa khớp hóa khớp gối bằng chất nhờn:

– Tại TPHCM:

• Bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình TPHCM
• Chuyên khoa Cơ xương khớp bệnh viện Chợ Rẫy
• Chuyên khoa Cơ xương khớp bệnh viện Đại Học Y Dược TPHCM
• Chuyên khoa Cơ xương khớp bệnh viện Nhân Dân 115

– Tại Hà Nội:

• Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức
• Bệnh viện Bạch Mai
• Bệnh viện Quân Đội Trung Ương 108
• Bệnh viện Đại Học Y Hà Nội

Lưu ý khi trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn

• Lạm dụng tiêm chất nhờn quá mức có thể gây lệ thuộc và nhiều tác dụng phụ cho sức khỏe. Bệnh nhân không nên tiêm quá 3 mũi trên cùng một khớp gối. Khoảng cách giữa hai mũi tiêm cách nhau tối thiểu từ 3 – 7 ngày.
• Có thể điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhầy với liệu trình tiếp theo sau khoảng 3 – 6 tháng và không nên tiêm quá 2 – 3 đợt trong năm.
• Không tiêm bất kỳ loại thuốc nào khác vào khớp khi mới được điều trị bằng chất nhờn.
• Kết hợp điều trị thoái hóa khớp gối bằng chất nhờn với chế độ ăn uống lành mạnh để nâng cao hiệu quả điều trị. Người bệnh nên thường xuyên sử dụng các thực phẩm có khả năng bổ sung chất nhờn tự nhiên cho khớp như cà chua, bơ, rau mồng tơi, chuối, dầu cá… Ngoài ra, việc tập thể dục mỗi ngày cũng giúp cải thiện được đáng kể tình trạng cứng khớp và góp phần kiểm soát tốt trọng lượng cơ thể.

Có thể bạn chưa biết

• Cách điều trị thoái hóa khớp gối bằng tiêm tế bào gốc
• Thoái hóa khớp gối nên ăn gì, kiêng gì để bệnh cải thiện