Có nên dùng thuốc kháng sinh chữa viêm họng cho trẻ em?

Dùng thuốc kháng sinh chữa viêm họng cho trẻ em đang khá phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, không phải cha mẹ nào cũng đều biết rõ công dụng của thuốc kháng sinh và một số tác hại “ngầm” nếu dùng không đúng thuốc hoặc dùng không đúng cách. Vì thế, hãy tìm hiểu thật kỹ các thông tin trước khi cho trẻ uống để phòng tránh những trường hợp rủi ro không may xảy ra.

Khi nào dùng thuốc kháng sinh chữa viêm họng cho trẻ em?

Vì hệ miễn dịch còn non yếu, cơ quan hô hấp chưa thực sự hoàn chỉnh nên trẻ nhỏ là đối tượng rất dễ bị tấn công bởi các mầm bệnh đường hô hấp, trong đó có bệnh viêm họng. Và đây cũng chính là điều mà không một cha mẹ nào mong muốn con trẻ của mình mắc phải.

Viêm họng là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở lớp niêm mạc hầu họng, lâu ngày cơ thể xuất hiện triệu chứng đau rát cổ họng, nóng họng, khó nuốt, nuốt nước bọt có cảm giác đau, ho dai dẳng kéo dài. Viêm họng ở trẻ nhỏ nói riêng và bệnh đường hô hấp trên nói chung có thể do nhiều nguyên nhân gây ra bao gồm vi khuẩn, virus, tiếp xúc với tác nhân bên ngoài môi trường (không khí lạnh, khói thuốc lá, khói bụi,…).

Theo bài nghiên cứu mới đây cho biết, cứ 10 trường hợp trẻ em mắc bệnh viêm họng thì có đến 6 trường hợp do virus gây ra. Một số virus gây viêm họng chủ yếu là virus cúm, Rhinovirus, Herpes simplex,… Các trường hợp còn lại là do vi khuẩn tụ cầu và liên cầu khuẩn gây viêm. Ngoài ra, hầu họng cũng có thể bị kích ứng hoặc dị ứng với các tác nhân bên ngoài môi trường.

Để khắc phục triệu chứng viêm họng, nhiều phụ huynh đã tự ý mua thuốc kháng sinh và cho trẻ nhỏ uống. Tuy nhiên, không phải ai cũng đều biết được những công dụng chính của thuốc kháng sinh trong việc điều trị viêm họng. Về bản chất, thuốc kháng sinh là loại thuốc có khả năng loại bỏ vi khuẩn gây viêm nhiễm có hại cho sức khỏe. Vì thế, dùng thuốc kháng sinh khi chưa biết rõ nguyên nhân không chỉ không giúp bệnh tình thuyên giảm mà còn tốn kém, gia tăng nguy cơ kháng thuốc.

Bên cạnh đó, dùng thuốc kháng sinh không đúng loại, không đúng liều lượng còn làm ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ nhỏ. Bởi vì mỗi đối tượng cụ thể sẽ có những loại thuốc điều trị phù hợp. Vì thế, cha mẹ cần cân nhắc trước khi cho trẻ dùng thuốc.

Có nhất thiết phải sử dụng thuốc kháng sinh chữa viêm họng cho trẻ em hay không?

Trong trường hợp đã xác định được nguyên nhân gây viêm họng ở trẻ em là do liên cầu khuẩn thì việc dùng thuốc kháng sinh cho trẻ là hoàn toàn cần thiết. Điều này sẽ giúp ức chế và tiêu diệt vi khuẩn gây viêm, khắc phục tình trạng sốt cao và các biến chứng nguy hiểm khác. Cha mẹ có thể nhận biết trẻ nhỏ bị viêm họng do liên cầu khuẩn thông qua triệu chứng sau: đau họng nhiều, sốt, đau rát khi nuốt, amidan sưng đỏ. Một số trường hợp khác có thể xuất hiện những hạt nhỏ li ti trên vòm miệng, sưng hạch bạch huyết ở phía trước cổ, phát ban đỏ,…

Trường hợp trẻ bị viêm họng do virus thì việc sử dụng thuốc kháng sinh sẽ không mang lại hiệu quả. Hầu như các cơn đau họng khởi phát do nguyên nhân này sẽ tự thuyên giảm trong khoảng 5 – 7 ngày. Hoặc sẽ được bác sĩ kê một số loại thuốc kháng virus và thuốc điều trị triệu chứng cùng với đó là một số lời khuyên hữu ích.

Đối với trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi bị sốt trên 38 độ C hoặc trẻ có bất kỳ các dấu hiệu khó thở, nuốt đau, chảy nhiều nước dãi, cơ thể mất nước, kém linh hoạt thì cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán bệnh. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra các loại thuốc điều trị phù hợp.

Tác hại của việc cho trẻ dùng thuốc kháng sinh trị viêm họng sai cách

Công dụng chính của thuốc kháng sinh là ức chế và tiêu diệt các vi khuẩn gây viêm nhiễm có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, loại thuốc này không có khả năng loại bỏ toàn bộ vi khuẩn vì trong cơ thể sẽ có những vi khuẩn khỏe, có độ sinh sôi và phát triển mạnh. Hơn thế nữa, thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng tạm thời, không có tác dụng loại bỏ căn nguyên bệnh. Chính vì thế, trước khi cho con trẻ dùng thuốc kháng sinh trị viêm họng thì cha mẹ cần biết rõ công dụng của thuốc.

Song song, để thuốc phát huy tối đa công dụng thì cha mẹ cần cho trẻ dùng thuốc đúng loại và đúng liều lượng. Đặc biệt, tuyệt đối không lạm dụng thuốc kháng sinh cho trẻ nếu bạn không mong muốn một số tác dụng phụ khởi phát khiến bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn. Một số tác hại điển hình của việc dùng thuốc kháng sinh trị viêm họng cho trẻ nhỏ sau cách như:

• Kháng thuốc: Cho trẻ uống thuốc quá liều lượng và quá lộ trình (vượt thời gian quy định dùng thuốc của bác sĩ) có thể dẫn đến hiện tượng nhờn thuốc, gây đột biến vi khuẩn. Lúc này, việc loại bỏ vi khuẩn gây bệnh sẽ trở nên khó khăn hơn;
• Rối loạn tiêu hóa: Khi dùng thuốc kháng sinh, ít nhiều cũng gây mất sự cân bằng giữa lợi khuẩn và hại khuẩn. Tình trạng này nếu tiếp tục có thể gây rối loạn tiêu hóa. Nghiêm trọng hơn có thể khởi phát thêm một số bệnh lý liên quan đến dạ dày và đại tràng;
• Suy giảm sức đề kháng: Nếu lạm dụng, thuốc kháng sinh vừa tiêu diệt vi khuẩn có hại lẫn vi khuẩn có lợi tại niêm mạc hô hấp. Từ đó làm suy giảm sức đề kháng, gia tăng nguy cơ mắc bệnh hô hấp trên.

Bên cạnh đó, trẻ nhỏ cũng có thể gặp phải một số tác hại khác khi lạm dụng thuốc kháng sinh như: đau đầu, nôn trớ, có cảm giác buồn nôn kéo dài, sốt cao, nước tiểu đục,… Nghiêm trọng hơn, trẻ có thể gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp nếu việc lạm dụng thuốc kháng sinh cứ tiếp diễn.

Một số lưu ý khi dùng thuốc kháng sinh chữa viêm họng cho trẻ em

Để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm khi dùng thuốc kháng sinh chữa viêm họng cho trẻ em, cha mẹ cần lưu ý một số lưu ý sau:

• Tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc sử dụng thuốc được bác sĩ yêu cầu thông qua việc cho trẻ dùng đúng thuốc và đúng liều lượng;
• Không tự ý mua thuốc và cho trẻ uống kháng sinh khi chưa có sự cho phép. Bởi vì bạn sẽ không biết rõ trẻ cần uống thuốc nào để trị viêm họng;
• Thời gian sử dụng thuốc trị viêm họng thường chỉ được yêu dùng khoảng 7 – 10 ngày. Cha mẹ cần tuân thủ thời gian này và tuyệt đối không tự ý gia tăng liều dùng khi bệnh tình của con trẻ chưa thuyên giảm. Lúc này, bạn nên đưa trẻ đến phòng khám uy tín để được thăm khám, chẩn đoán bệnh, từ đó bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị bệnh hiệu quả;
• Không tự ý dừng việc uống thuốc kháng sinh khi thấy con trẻ khỏe hơn trong một vài ngày;
• Cho trẻ uống thuốc kháng sinh cùng với cốc nước lớn để quá trình hấp thụ thuốc vào trong cơ thể được suôn sẻ;
• Thông thường, thuốc kháng sinh sẽ được chỉ định uống sau bữa ăn khoảng 30 phút. Nhưng trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu dùng thuốc trước hoặc trong bữa ăn;
• Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu trẻ có những biểu hiện bất thường nào không rõ nguyên do, cha mẹ cần tạm dừng việc dùng thuốc. Đồng thời, trao đổi gấp với bác sĩ để có những giải pháp khắc phục phù hợp;
• Thận trọng khi cho trẻ uống nhiều loại thuốc kháng sinh trị viêm họng cùng lúc. Bởi dùng nhiều loại thuốc khác nhau có thể gây ra hiện tượng tương tác thuốc và làm gia tăng tác dụng phụ.

Ngoài những lưu ý trên, cha mẹ cũng cần lưu ý thêm một số vấn đề liên quan đến chế độ ăn uống và sinh hoạt hằng ngày của con trẻ. Bởi đây đều là yếu tố đóng vai trò rất quan trọng trong việc thúc đẩy nhanh quá trình hồi phục sức khỏe. Dưới đây là một vài lời khuyên bổ ích:

• Vì cổ họng của con trẻ đang bị tổn thương nên cha mẹ chỉ cho trẻ em những thức ăn được chế biến ở dạng mềm, lỏng, chín nhừ, dễ tiêu hóa,… Tiêu biểu là một số món ăn như canh, súp, cháo, cơm mềm,…;
• Tăng cường bổ sung vào thực đơn ăn uống hằng ngày các thực phẩm giàu khoáng chất và vitamin có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt, bạn cần khuyến khích con trẻ ăn nhiều rau xanh, củ quả và trái cây tươi, thịt nạc,…;
• Cho trẻ uống đủ lượng nước để làm dịu cổ họng cũng như cân bằng điện giải trong cơ thể. Bên cạnh đó, bạn cũng nên cho trẻ uống thêm một số loại thức uống từ rau xanh, hoa quả tươi;
• Hạn chế cho trẻ em các thức ăn có nhiều gia vị, cay nóng, thức ăn chiên nhiều dầu mỡ, đặc biệt là thức ăn hoặc đồ uống lạnh;
• Giữ ấm cổ họng và cơ thể trong những ngày thời tiết rét lạnh;
• Nhắc nhở trẻ đeo khẩu trang khi đi ra ngoài để phòng các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể hay tiếp xúc nơi đông người để phòng lây nhiễm bệnh đường hô hấp;
• Luôn giữ không khí trong nhà luôn thoáng mát và sạch sẽ. Nếu có điều kiện, bạn có thể trang bị thêm máy tạo độ ẩm cho không khí khi thời tiết vào những ngày khô hanh;
• Vì sức khỏe của con trẻ còn yếu nên cha mẹ cho trẻ nghỉ ngơi nhiều, hạn chế vận động. Đối với những đứa trẻ tinh nghịch, bạn chỉ cho bé hoạt động trong nhà với cường độ vừa phải.

Thuốc kháng sinh được ví như con dao hai lưỡi, nếu dùng đúng thì bệnh sẽ khỏi ngược lại nếu dùng sai thì người bệnh có thể đối mặt với những tác dụng phụ nguy hiểm. Vì thế, cha mẹ tuyệt đối không được tự ý mua thuốc và cho trẻ uống thuốc kháng sinh chữa viêm họng khi chưa có sự cho phép của bác sĩ. Tốt hơn hết, bạn nên đưa con trẻ thăm khám, chẩn đoán bệnh trước khi có ý định cho trẻ uống thuốc.

CHA MẸ CÓ THỂ CHƯA BIẾT:

• Viêm họng nên uống thuốc gì?
• Bé bị viêm họng sốt cao liên tục và các biện pháp xử lý
• Trẻ bị viêm họng sốt mấy ngày? Cách hạ sốt an toàn cho trẻ
• Bé bị viêm họng ho nhiều và cách khắc phục mẹ cần biết