Viêm Họng Có Lây Không? Lây Qua Đường Nào? Cách Phòng Ngừa

Viêm họng với triệu chứng cổ họng đau rát, khó nuốt, kèm theo ho, sốt… khiến chúng ta mệt mỏi, khó chịu. Nhưng có bao giờ bạn thắc mắc: “Liệu viêm họng có lây không? Làm thế nào để phòng tránh lây nhiễm?”. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết những câu hỏi trên, giúp bạn hiểu rõ hơn về khả năng lây lan của viêm họng và cách bảo vệ bản thân và gia đình.

Bệnh viêm họng có lây không?

Viêm họng là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc hầu họng, gây ra các triệu chứng như đau rát họng, khó nuốt, ho, khàn tiếng… Nhiều người thắc mắc không biết viêm họng có lây không? Thực tế, không phải tất cả các trường hợp viêm họng đều có khả năng lây nhiễm. Tính chất lây truyền của bệnh phụ thuộc chủ yếu vào tác nhân gây bệnh.

Các trường hợp viêm họng có thể lây nhiễm:

• Viêm họng do virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm khoảng 70% các trường hợp viêm họng. Các loại virus thường gặp bao gồm rhinovirus, adenovirus, coronavirus, virus cúm… Chúng lây lan qua đường hô hấp khi người bệnh hắt hơi, ho hoặc nói chuyện.
• Viêm họng do vi khuẩn: Chiếm khoảng 20-30% các trường hợp viêm họng. Liên cầu khuẩn nhóm A (Streptococcus pyogenes) là tác nhân phổ biến nhất, gây ra viêm họng liên cầu khuẩn. Vi khuẩn cũng lây lan qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh.

Các trường hợp viêm họng không lây nhiễm:

• Viêm họng do dị ứng: Xảy ra khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật…
• Viêm họng do trào ngược dạ dày thực quản: Axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc họng.
• Viêm họng do chấn thương: Do nuốt phải dị vật, hóa chất hoặc do phẫu thuật vùng họng.
• Viêm họng do các yếu tố môi trường: Khói bụi, ô nhiễm không khí, khói thuốc lá…

Vì vậy, khi bị viêm họng, bạn cần xác định rõ nguyên nhân để có biện pháp phòng tránh lây lan cho những người xung quanh.

Viêm họng có thể lây lan qua đường nào?

Viêm họng có lây không? Như đã đề cập, viêm họng do virus hoặc vi khuẩn có khả năng lây nhiễm. Vậy những tác nhân gây bệnh này “di chuyển” bằng cách nào để lây lan sang người khác? Có 3 con đường lây truyền chính cần lưu ý:

1. Đường hô hấp:

Đây là con đường lây lan phổ biến nhất. Khi người bệnh ho, hắt hơi, thậm chí nói chuyện, các giọt bắn li ti chứa virus, vi khuẩn sẽ phát tán vào không khí. Những người xung quanh hít phải những giọt bắn này có thể bị nhiễm bệnh.

2. Tiếp xúc trực tiếp:

Việc tiếp xúc gần gũi với người bệnh, ví dụ như ôm, hôn, bắt tay, cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Virus, vi khuẩn có thể tồn tại trong nước bọt, dịch mũi họng của người bệnh và lây sang người khác qua những tiếp xúc này.

3. Tiếp xúc gián tiếp:

Các vật dụng cá nhân của người bệnh như cốc chén, khăn mặt, điện thoại, đồ chơi… cũng có thể bị nhiễm vi khuẩn, virus. Khi người khỏe mạnh dùng chung những vật dụng này, nguy cơ lây nhiễm viêm họng là rất cao.

Hiểu rõ các con đường lây lan của viêm họng sẽ giúp chúng ta chủ động phòng tránh, bảo vệ bản thân và cộng đồng.

Đối tượng có nguy cơ lây nhiễm viêm họng cao

Mặc dù ai cũng có thể bị viêm họng, nhưng một số đối tượng có nguy cơ lây nhiễm cao hơn, bao gồm:

• Trẻ em: Đặc biệt là trẻ trong độ tuổi từ 5-15 (chiếm 15 – 40%), hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị virus, vi khuẩn tấn công.
• Người lớn tuổi: Sức đề kháng suy giảm theo tuổi tác, dễ mắc bệnh hơn.
• Người có hệ miễn dịch yếu: Người mắc bệnh mạn tính, đang điều trị ung thư, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch…
• Người sống trong môi trường tập thể: Trường học, nhà trẻ, ký túc xá… là những nơi tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cao.

Tiến triển và biến chứng viêm họng cấp

Viêm họng cấp nếu được điều trị kịp thời và đúng cách thường khỏi sau 7-10 ngày. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát tốt, bệnh có thể tiến triển nặng và gây ra các biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm amidan, viêm xoang, viêm tai giữa: Viêm nhiễm lan rộng sang các vùng lân cận.
• Áp xe quanh amidan: Biến chứng nặng, cần can thiệp y tế kịp thời.
• Viêm cầu thận cấp: Biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, có thể dẫn đến suy thận.
• Sốt thấp khớp: Gây tổn thương tim, khớp.

Những cách phòng ngừa bệnh viêm họng hiệu quả

Để phòng tránh viêm họng và hạn chế lây lan, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi ho, hắt hơi, đi vệ sinh, tiếp xúc với người bệnh.
• Che miệng khi ho, hắt hơi: Dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay che miệng khi ho, hắt hơi để hạn chế phát tán virus, vi khuẩn.
• Tránh tiếp xúc gần với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc với người bị viêm họng, đặc biệt là khi họ đang có triệu chứng.
• Vệ sinh cá nhân: Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, súc họng bằng nước muối sinh lý. Không dùng chung đồ dùng cá nhân như khăn mặt, cốc chén, bàn chải đánh răng…
• Vệ sinh môi trường: Giữ gìn vệ sinh nhà cửa, thông thoáng không khí.
• Tăng cường sức đề kháng: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên, nghỉ ngơi hợp lý.
• Tiêm phòng vắc xin: Một số loại vắc xin có thể giúp phòng ngừa viêm họng do vi khuẩn, ví dụ như vắc xin phòng bệnh cúm, vắc xin phòng phế cầu khuẩn.

Hy vọng với những phân tích trên bạn đã có được câu trả lời cho vấn đề “viêm họng có lây không”. Theo đó, bệnh không chỉ lây lan mà còn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và những người xung quanh bằng những biện pháp gợi ý ở trên.