Bà bầu bị viêm mũi dị ứng cách xử lý và phòng ngừa

Bà bầu bị viêm mũi dị ứng không chỉ làm ảnh hưởng tới sức khỏe mà còn có thể gây ra tình trạng thiếu oxy khi ngủ gây sinh non. Điều trị và phòng tránh bệnh từ sớm là cách tốt nhất để đảm bảo cho sức khỏe của cả mẹ và thai nhi, hỗ trợ quá trình phát triển toàn diện về cả thể chất lẫn trí não của trẻ nhỏ.

Bà bầu bị viêm mũi dị ứng do đâu?

Viêm mũi dị ứng là bệnh lý phổ biến thường xảy ra khi cơ thể tiếp xúc với các tác nhân kích ứng và phóng thích ra các kháng thể để phản ứng lại chúng. Bệnh thường gặp ở rất nhiều đối tượng, đặc biệt là những người có sức đề kháng yếu như bà bầu. Thống kê cho thấy có tới 15 – 20% phụ nữ mang thai mắc chứng viêm mũi dị ứng và làm ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe thai kỳ.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến phụ nữ trong giai đoạn mang thai bị mắc bệnh lý này. Cần phải biết rõ nguyên nhân gây bệnh để có hướng khắc phục và phòng tránh tốt nhất cho bà bầu. Bao gồm

• Do các tác nhân dị ứng: Có rất nhiều tác nhân bên ngoài môi trường có thể kích ứng dị ứng như bụi bẩn, mạt rệp, phấn hoa, lông chó mèo..
• Do hormone: Các nghiên cứu cho thấy, ở phụ nữ mang thai, lượng oestrogen có tốc độ tăng nhanh làm ức chế acetylcholin esterase khiến các phản ứng cholinergic cũng có xu hướng tăng mạnh.  Cholinergic này sẽ kích thích sự hoạt động của các tuyến dịch nhờn và luân chuyển lông mũi, kết hợp với các mạch máu trong niêm mạc mũi khiến bên trong mũi dị sưng, phù nề, chảy dịch nhiều gây nghẹt mũi.
• Do sức đề kháng yếu: Những người có sức đề kháng yếu thường rất khó thích ứng với sự thay đổi bất thường của thời tiết, khi gặp các tác nhân dị ứng cũng dễ bị kích ứng hơn.
• Một số nguyên nhân khác: yếu tố di truyền hay những người từng có tiền sử mắc một số bệnh lý về hô hấp như hen suyễn, viêm xoang, viêm amidan hay những người quá lạm dụng thuốc Tây..

Khi gặp các yếu tố dị ứng, cơ thể nhanh chóng sản xuất ra các histamine gắn kết với các thụ thể IgE để chống lại các tác nhân dị nguyên. Tuy nhiên lượng histamine được sản sinh quá mức sẽ phóng trực tiếp vào phổi và gây ra các triệu chứng như hắt hơi liên tục thành tráng dày, chảy nước mũi, nghẹt mũi, ngứa mũi, chảy nước mắt, có thể kèm theo những cơn ho có đờm.

Viêm mũi dị ứng nhìn chung là bệnh lành tính không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng nếu xuất hiện ở phụ nữ có thai lại gây ra rất nhiều vấn đề khác. Bà bầu bị viêm mũi dị ứng luôn trong tình trạng hắt hơi, nghẹt mũi, khó thở. Các triệu chứng xuất hiện nhiều hơn khi về đêm hoặc khi trời đổ lạnh khiến mẹ vô cùng mệt mỏi.

Thường bệnh viêm mũi dị ứng chỉ xuất hiện trong vòng vài tuần, đôi khi có thể kéo dài đến 6 tháng. Bệnh nếu điều trị không đúng cách có thể biến chứng thành mãn tính có thể xuất hiện triệu chứng thường xuyên hơn. Cả thể chất và tinh thần đều bị ảnh hưởng khiến mẹ bầu vốn đã yếu nay còn yếu hơn.

Một số nghiên cứu còn cho thấy, viêm mũi dị ứng có thể khiến mẹ bị thiếu oxy khi ngủ và có nguy cơ bị tăng huyết áp thai kỳ. Tình trạng này cũng làm tăng nguy cơ mẹ và bé gặp các biến chứng nguy hiểm như tiền sản giật, sinh non, suy thai.. làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển bình thường của thai nhi.

Điều trị viêm mũi dị ứng ở bà bầu

Bà bầu bị viêm mũi dị ứng gặp phải một bất tiện khi điều trị chính là hạn chế dùng thuốc Tây vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi. Tuy nhiên trong một số trường hợp bà bầu vẫn bắt buộc sử dụng để tránh các biến chứng. Nếu tình trạng bệnh chưa quá trầm trọng mẹ nên ưu tiên dùng các phương pháp dân gian đơn giản để phù hợp với tình trạng sức khỏe hơn.

Dùng thuốc Tây

Như đã nói, việc dùng thuốc Tây cho bà bầu thường gặp nhiều hạn chế nên hầu hết chỉ được dùng trong thời gian ngắn. Mẹ bầu nên sử dụng các loại thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc vì có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe nếu sử dụng sai thuốc, sai liều, sai cách.

Những loại thuốc trị viêm mũi dị ứng thường được chỉ định chi phụ nữ mang thai gồm

• Thuốc Natri cromolyn: Thường được sử dụng như một loại thuốc vệ sinh giúp khoang mũi sạch khuẩn, giảm dịch nhầy và loại bỏ các dị nguyên, vi khuẩn nếu có. Từ đó giúp đường thở thông thoáng, mẹ cảm thấy dễ chịu và hạn chế tối đa được các biến chứng nguy hiểm
• Thuốc kháng histamin: được chỉ định nhằm ức chế sự phóng thích quá mức của các histamin, nhờ đó có thể làm giảm tối đa các triệu chứng viêm mũi dị ứng như hắt hơi, sổ mũi.. Một số loại thuốc thường được chỉ định như Tripelennamine, chlorpheniramine, loratadine,…
• Thuốc co mạch: nhóm thuốc này có thể làm giảm đáng kể các triệu chứng sưng phù ở niêm mạc mũi và giúp mũi thông thoáng đáng kể. Một số loại thuốc có thể dùng cho bà bầu như naphazolin, oxymetazolin,xylometazolin…

Hầu hết bác sĩ luôn chỉ định những nhóm thuốc ít tác dụng phụ nhất cho bà bầu nhưng vẫn chỉ được dùng trong thời gian ngắn. Bà bầu không nên lạm dụng thuốc quá mức hay tự ý tăng giảm liều vì đều có thể gây ra tình trạng nhờn thuốc khiến việc điều trị giảm hiệu quả. Thông báo cho bác sĩ nếu các triệu chứng vẫn không dứt để có hướng xử lý phù hợp hơn.

Các bài thuốc Đông y

Các bài thuốc Đông y được khá nhiều bà bầu bị viêm mũi dị ứng lựa chọn vì thực sự đem lại kết quả nhưng không có nhiều tác dụng phụ. Ưu điểm của các bài thuốc này là an toàn, phù hợp với bà bầu, không có nhiều tác dụng phụ, cải thiện sức khỏe từ sâu bên trong cho người dùng. Tuy nhiên do có nguồn gốc từ thảo dược nên thường hiệu quả của thuốc khá chậm, chỉ phù hợp cho các trường hợp bệnh mới khởi phát.

Một số bài thuốc Đông y thường dùng để cải thiện các triệu chứng viêm mũi dị ứng cho bà bầu bao gồm

Bài thuốc 1

• Chuẩn bị Thắng hồng kế ( hoa cứt lợn), Ngũ lang tử (lá khế), Băng hầu úy (lá bạc hà) mỗi thứ một lượng bằng nhau.
• Rửa sạch tất cả các nguyên liệu, ngâm với nước muối loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra để ráo
• Phơi khô các dược liệu rồi tán thành bột mịn
• Cho thêm một ít nước vào tạo thành một hỗn hợp sệt, dùng băng gạc gói lại rồi đặt vào hai bên lỗ mũi trong khoảng 15 phút
• Rửa lại mũi với nước sạch

Bài thuốc 2

• Chuẩn bị khoảng 65g cỏ cóc mẳn (cỏ the) và 15g tân di (nụ hoa mộc lan)
• Rửa sạch tất cả các nguyên liệu, ngâm với nước muối loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra để ráo
• Sắc dược liệu với 500ml nước sạch, đun trên lửa nhỏ đến khi thuốc gần cạn
• Lọc bõ bã lấy nước cốt
• Cho thuốc sắc vào một lọ thuốc nhỏ mũi dùng để nhỏ mũi hằng ngày. Nếu không có lọ nhỏ mũi bạn có thể dùng tăm bông thấm dung dịch và vê sinh mũi hằng ngày.
• Thực hiện ngày 2- 3 lần, chú ý ngày làm một bài thuốc mới

Bài thuốc 3

• Chuẩn bị Ké đầu ngựa 10g; Thủy phù liên (bèo cái tía) 30g; Kim ngân hoa 20g.
• Rửa sạch tất cả các nguyên liệu, ngâm với nước muối loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra để ráo
• Sắc dược liệu với 300ml nước sạch, đun trên lửa nhỏ đến khi thuốc cạn còn 1 nửa thì tắt bếp
• Lọc bõ bã lấy nước cốt thia thuốc ra thành hai phần uống vào sau bữa sáng và tối.

Các bài thuốc trên đây chỉ mang hiệu quả trung bình, thường chỉ phù hợp với các tình trạng Bà bầu bị viêm mũi dị ứng cấp tính. Nếu sau một thời gian sử dụng không thấy bệnh tình có dấu hiệu thay đổi tích cực, bà bầu nên tạm dừng và liên hệ với bác sĩ để có hướng xử lý mới phù hợp hơn.

Các mẹo điều trị tại nhà

Trong dân gian cũng có rất nhiều phương pháp giúp điều trị viêm mũi dị ứng tại nhà đơn giản, hiệu quả mà hầu như không gây ra tác dụng phụ. Mục đích chính của các phương pháp này chủ yếu làm làm sạch mũi, giúp mũi thông thoáng dễ thở, từ đó làm giảm các ảnh hưởng của bệnh lên sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý

Đây là phương pháp đơn giản nhất mà các bác sĩ cũng luôn khuyến khích người bệnh thực hiện tại nhà mỗi ngày từ 2- 3 lần. Nước muối có thể làm loãng dịch nhầy bên trong mũi và nhanh chóng loại bỏ chúng ra ngoài để giảm bớt tình trạng nghẹt mũi khó chịu.

Đồng thời tính sát khuẩn của nước muối cực kỳ mạnh có thể loại bỏ đáng kể các vi khuẩn, virus có trong niêm mạc mũi đồng thời cuốn trôi các bụi bẩn, dị nguyên bên ngoài để phòng tránh các biến chứng khác. Thực hiện đều đặn ngày 2- 3 lần sẽ giúp mẹ bầu giảm nhanh các triệu chứng viêm mũi dị ứng gây ra đem đến một giấc ngủ ngon hơn.

Mẹ nên kết hợp nước muối sinh lý với các bình rửa mũi chuyên dụng. Dù có thể pha nước muối tại nhà nhưng mẹ nên chọn mua các loại nước muối sinh lý các hiệu thuốc Tây để đảm bảo nồng độ nước muối và không làm mũi quá xót hay khó chịu.

Ngửi củ hành tây

Nghe thì có vẻ lạ nhưng đây là cách trị viêm mũi dị ứng cho bà bầu đem đến hiệu quả vô cùng tuyệt vời. Các nghiên cứu đã cho thấy các tinh chất trong hành tây có thể làm giảm nhanh cảm giác nghẹt mũi, khó thở hay hắt hơi.

Đông y cho rằng hành tây là thảo dược có đặc tính nóng, mùi hơi hắt có đặc tính sát khuẩn và chống nhiễm khuẩn, gây tiết, trị ho, làm dịu và đánh tan các vùng bị sưng viêm hiệu quả. Y học hiện đại cũng tìm thấy các phytoncide như allicin là những hoạt chất có tính kháng khuẩn mạnh có thể loại bỏ các vi khuẩn bên trong niêm mạc mũi.

Ngửi hành tây không chỉ làm giảm hắt hơi, giúp đường thở thông thoáng mà còn có thể giảm tình trạng ho đáng kể. Tuy nhiên mẹ có thể sẽ cảm thấy hơi cay hoặc chảy nước mắt một chút, nhưng chiri cần qua vài phút sẽ thấy cơ thể dễ chịu hơn hẳn.

Nếu mẹ bầu ăn được hành tây thì còn có thể thái hành tây hấp dùng đường phèn để ăn mỗi ngày sẽ làm giảm nhanh chóng tình trạng ho, ho có đờm hay sổ mũi kéo dài.

Dùng gừng

Dùng gừng chữa bệnh đã không còn là bài thuốc quá xa lạ trong dân gian. Các nghiên cứu hiện đại đã tìm thấy rất nhiều hoạt chất trong gừng như axit pantothenic, beta-carotene, beta-carotene, axit pantothenic.. có thể giúp kháng khuẩn, tiêu viêm, làm giảm nhanh các triệu chứng của viêm mũi dị ứng.

Ngoài ra, với đặc tính nóng, vị cay của gừng còn giúp máu huyết lưu thông tại các khu vực mũi xoang kích thích các tổn thương tại đây phục hồi nhanh chóng hơn. Ngửi mùi gừng cũng có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn rất nhiều.

Mẹ bầu có thể đơn giản là hít 1 vài lát gừng sẽ thấy dễ chịu hơn rất nhiều. Ngoài ra uống một tách trà gừng mỗi sáng sẽ giúp mẹ cảm thấy thoải mái, giảm mệt mỏi đồng thời cải thiện tình trạng hắt hơi sổ mũi đáng kể. Tuy nhiên chú ý không nên uống trà gừng vào buổi tối vì có thể gây kích thích thần kinh gây mất ngủ.

Thêm gừng vào một số món ăn hằng ngày như cháo, súp hay một số món kho, món xào vừa làm hương vị món ăn thêm hấp dẫn vừa rất tốt cho sức khỏe của phụ nữ có thai.

Xông hơi mũi với tinh dầu thiên nhiên

Các tinh dầu thiên nhiên nếu được chiết xuất 100% từ tự nhiên thì sẽ mang trọn vẹn các tính chất của thảo dược đó, vì vậy nó vô cùng an toàn lành tính với người dùng, kể cả phụ nữ có thai. Ưu điểm chung của các loại tinh dầu là đặc tính kháng khuẩn chống viêm khá tốt, có mùi hương dễ chịu sẽ giúp cải thiện các triệu chứng viêm mũi dị ứng hiệu quả.

Bà bầu chỉ cần cho vài giọt tinh dầu vào máy xông hơi để xông mũi mỗi ngày. Hơi nóng cùng các tinh dầu sẽ đi trực tiếp vào mũi nhanh chóng loại bỏ dịch tiết trong mũi, thông đường thở đồng thời cuốn trôi các bụi bẩn và dị nguyên đang có tại niêm mạc để phòng tránh các dị nguyên có thể xuất hiện.

Nếu không có máy xông hơi bạn có thể cho vài giọt tinh dầu vào một bát nước sôi, sau đó trùm khăn xông ngày 1-2  lần. Dùng các máy khuếch tán tinh dầu trong phòng cũng là phương pháp lọc không khí hiệu quả để loại bỏ các dị nguyên gây bệnh trong nơi sống hằng ngày.

Dùng tỏi

Tỏi không chỉ là gia vị quen thuộc có mỗi căn bếp là còn là dược liệu quan trong có thể hỗ trợ điều trị rất nhiều bệnh lý, đặc biệt là các bệnh liên quan đến hệ thống hô hấp. Hoạt chất allicin dồi dào trong tỏi có tính kháng khuẩn chống viêm mạnh có thể ức chế loại bỏ tối đa các vi khuẩn, virus bên trong khoang mũi.

Bên cạnh đó các nghiên cứu cũng tìm thấy các chất fitonxit, glycogen trong tỏi có thể làm giảm tình trạng xung huyết phù nề tại niêm mạc mũi đáng kể. Nhờ đó có thể nhanh chóng làm giảm cảm giác nghẹt mũi khó chịu cho những bà bầu bị viêm mũi dị ứng.

Bà bầu có thể dùng trực tiếp nước ép tỏi tươi hoặc trộn chung với một ít mật ong/ dầu vừng, dùng bông gòn thấm dung dịch này rồi nhét vào hai bên mũi trong khoảng 15 phút sẽ thấy mũi dễ chịu hơn rất nhiều. Nếu bệnh vẫn chưa hết có thể ngâm 300g tỏi đã bóc vỏ thái lát cùng 1 lít rượu trắng trong 2 tuần rồi uống mỗi ngày sẽ thấy sức khỏe tốt hơn rất nhiều.

Vệ sinh mũi bằng nghệ

Nghệ là thảo dược có tính kháng khuẩn chống viêm cực mạnh có thể nhanh chóng loại bỏ các vi khuẩn, virus gây bệnh bên trong niêm mạc mũi. Ngoài ra các nghiên cứu cũng tìm thấy rất nhiều hoạt chất có trong thảo dược này có thể hỗ trợ làm lành các tổn thương tại niêm mạc mũi nhanh chóng hơn.

Mẹ bầu chỉ cần dùng 1 củ nghệ tươi đã được rửa sạch, ép thành nước rồi dùng tăm bông thấm dung dịch này để vệ sinh và loại bỏ các dị nguyên bên trong khoang mũi. Thực hiện ngày 2- 3 lần haowcj trước khi đi ngủ sẽ giúp mẹ thấy dễ chịu, ngủ sâu và ngon hơn.

Trong chế độ sinh hoạt

Chế độ sinh hoạt và chăm sóc tại nhà cũng liên quan rất nhiều đến tốc độ điều trị và cải thiện viêm mũi dị ứng ở bà bầu. Theo đó bà bầu nên chú ý các vấn đề sau

• Ngủ kê đầu hoặc dùng các dạng gối ngủ cho bà bầu sẽ cải thiện tình trạng khó thở đáng kể
• Uống nhiều nước, bổ sung thêm các loại nước trái cây và nước ép rau củ để làm loãng dịch mũi đồng thời tăng cường các vitamin cần thiết để tăng cường sức đề kháng
• Tắm rửa vệ sinh cơ thể hằng ngày, có thể kết hợp với một số loại tinh dầu để làm ấm cơ thể, cải thiện hệ miễn dịch
• Giữ ấm cơ thể khi ra ngoài
• Có chế độ dinh dưỡng khoa học hợp lý để cơ thể nhanh chóng phục hồi nhất
• Không gãi hay tác động mạnh đến mũi
• Vệ sinh mũi hằng ngày, đặc biệt là khi vừa đi từ ngoài về

Phòng tránh viêm mũi dị ứng ở bà bầu

Viêm mũi dị ứng thường liên quan đến các yếu tố dị ứng nên thực chất không quá khó để phòng tránh bệnh nếu bạn đã biết rõ mình dị ứng với gì. Đồng thời song song đó phụ nữ có thai còn cần tăng cường nâng cao sức đề kháng để có thể chống lại các dị nguyên và phòng tránh rất nhiều bệnh lý khác.

Để phòng tránh nguy cơ bà bầu bị viêm mũi dị ứng cần chú ý những vấn đề sau

• Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài để hạn chế tiếp xúc với các tác nhân dị ứng
• Tránh xa các tác nhân gây dị ứng như khói bụi, mạt rệp, phấn hoa, lông chó mèo
• Vệ sinh nhà cửa, chăn màn, rèm cửa thường xuyên để không cho các dị nguyên có chỗ trú ngụ
• Không nuôi chó mèo hay các loại cây có hoa đối với những người có cơ địa dễ dị ứng
• Giữ ấm cơ thể khi ra ngoài, đặc biệt là vào các thời điểm giao mùa
• Vệ sinh mũi và thân thể sạch sẽ hằng ngày
• Bổ sung dinh dưỡng hợp lý, tăng cường rau củ và các loại trái cây
• Hạn chế các thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, trứng hay các loại hạt
• Uống đủ 2- 2,5  lít nước mỗi ngày
• Không sử dụng bia rượu và các chất kích thích
• Nghỉ ngơi nhiều hơn, ngủ đủ giấc
• Tập thể dục thể thao hằng ngày với các bộ môn phù hợp như thiền, yoga, đi bộ nhẹ nhàng
• Thực hiện một số xét nghiệm dị ứng để xác định cơ thể có dễ bị dị ứng không.
• Khám định kỳ sức khỏe thường xuyên để đảm bảo sức khỏe ổn định cho cả mẹ và con

Bà bầu bị viêm mũi dị ứng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe cho cả mẹ và con nên cần có biện pháp phòng tránh từ sớm. Hy vọng những chia sẻ trên đã đem đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích. Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu thấy bất cứ dấu hiệu bất thường nào của sức khỏe để có biện pháp xử lý kịp thời và chính xác nhất.

Có thể bạn quan tâm

• 9 cách trị viêm mũi dị ứng tại nhà đơn giản hiệu quả
• Bị viêm mũi dị ứng nên ăn gì, kiêng gì để phòng bệnh
• Bệnh viêm mũi dị ứng có chữa được không? Bác sĩ nói gì?

Xem thêm

[REVIEW] Hiệu quả bài thuốc tai mũi họng ĐỖ MINH ĐƯỜNG chứng minh qua phản hồi từ người bệnh

Ký sự “Vàng” đại ngàn Kỳ I: Tìm về nguồn cội bài thuốc viêm xoang Đỗ Minh Đường 150 năm tuổi