Điều trị sỏi túi mật bằng Đông y – Phương pháp an toàn, hữu hiệu

Điều trị sỏi túi mật bằng Đông y là sự lựa chọn của nhiều bệnh nhân bởi bản chất lành tính, an toàn và ít gây ra tác dụng phụ. Với lợi thế tác động toàn diện trên hệ thống gan mật, các bài thuốc Đông y có tác dụng làm mềm sỏi và bài trừ sỏi hiệu quả. Hơn thế nữa, chúng còn giúp làm giảm triệu chứng đau tức vùng bụng, chứng bụng, khó tiêu, chán ăn và ngăn ngừa bệnh sỏi mật tái phát.

Bệnh sỏi túi mật theo quan niệm của giới Đông y cổ truyền

Sỏi mật là một bệnh tiêu hóa khá phổ biến hiện nay. Mọi lứa tuổi đều có khả năng mắc phải nhưng phần lớn gặp nhiều ở đối tượng từ 20 – 50 tuổi, đặc biệt là những đối tượng có thói quen ăn uống thiếu khoa học, lạm dụng rượu bia, chất kích thích. Song, căn bệnh này thường gặp ở phụ nữ cao hợp gấp 4 – 6 lần so với nam giới.

Hiểu một cách đơn thuần, sỏi mật là sự xuất hiện của các khối sỏi (được hình thành do tình trạng lắng đọng chất cặn bã tại túi sỏi) tại ống dẫn mật trong gan, ống mật chủ hoặc ở túi mật. Dựa vào vị trí của sỏi và thành phần của sỏi mà giới nghiên cứu đã chia căn bệnh này thành sỏi đường dẫn mật và sỏi túi mật. Trong đó, phổ biến mất là sỏi túi mật.

Theo quan niệm của giới Đông y, sỏi túi mật thuộc chứng Thạch đởm. Đây là hiểu hiện của gan bị suy giảm chức năng, mất cân bằng dịch mật, hoạt động co bóp của túi mật hoặc quá trình bài xuất gặp vấn đề. Nguyên nhân chính hình thành căn bệnh này là do can uất khí trệ, thấp nhiệt uẩn kết, chức năng của can đởm bị trở ngại, lưu trệ, dịch mật ứ không lưu thông mà hình thành sỏi. Bên cạnh đó, chế độ ăn uống không điều độ, sinh hoạt thiếu lành mạnh cũng có thể tác động đến quá trình sinh bệnh.

Khi bị sỏi túi mật, bệnh nhân trường có những triệu chứng sau:

• Thể cấp tính:

• • Khí trệ: Vùng hạ sườn đau tức âm ỉ, đau theo từng cơn, miệng đắng, khô họng, chán ăn, không sốt cao, có hoàng đản hoặc không có, huyền sác, mạch huyền khẩn, rêu lưỡi đóng mảng trắng,…;
  • Thấp nhiệt: Đau tức vùng hạ sườn, miệng đắng, khô họng, có cảm giác buồn nôn, sốt sợ lạnh hoặc sợ rét, da vàng, mắt vàng, nước tiểu chuyển màu, mạch hồng sắc,…;
• Thể mãn tính: Đầy bụng, chướng bụng, có cảm giác đau thắt khó chịu ở vùng bụng trên hoặc bên phải bụng trên, cơn đau không kéo dài, nóng ruột, ợ hơi, cơ thể dễ mệt mỏi nhất là sau khi ăn no hoặc ăn thức ăn chiên xào nhiều.

Như vậy, các bài thuốc Đông y trong việc điều trị bệnh sỏi túi mật thường tác động lên hệ thống gan mật thông qua việc tăng cường chức năng gan, tăng chất dịch mật, tăng hoạt động co bóp và vận động bài trừ sỏi. Hơn thế nữa, bài thuốc còn giúp làm giảm triệu chứng, loại bỏ căn nguyên bệnh và hạn chế bệnh tái phát trở lại.

Điều trị sỏi túi mật bằng Đông y như thế nào?

Mục tiêu của phương pháp điều trị sỏi túi mật bằng Đông y là cải thiện chức năng co bóp của túi mật nhằm mài mòn sỏi, loại bỏ sỏi trong túi mật, đồng thời tránh sỏi gây tắc nghẽn hình thành biến chứng nguy hiểm mà không phải nhờ đến can thiệp ngoại khoa (cắt túi mật). Ngoài ra, điều trị sỏi túi mật theo phương pháp Đông y cần chú trọng củng cố và tăng cường chức năng gan để tăng chất dịch mật, tăng co bóp và vận động đường mật nhằm làm giảm triệu chứng đau thắt vùng bụng, chứng khó tiêu, đầy bụng,…

Trên quan điểm tác động trực diện và toàn diện lên hệ thống gan mật, bài thuốc Đông là sự kết hợp của nhiều vị thuốc thiên nhiên đã được giới y học cổ truyền công dụng. Hiện có khá nhiều bài thuốc được các một số tài liệu ghi chép, nhưng thông dụng nhất là các bài thuốc sau:

Bài thuốc số 1:

Bài thuốc có tác dụng hỗ trợ làm tan sỏi, tống sỏi ra khỏi cơ thể và lợi mật. Bên cạnh đó, bài thuốc này còn giúp bổ can, kiện tỳ, cải thiện chức năng gan và hạn chế việc hình thành sỏi mới. 

– Thành phần:

• Quả sung: 50g dạng tươi hoặc 30g dạng khô
• Đảng sâm: 20g
• Nghệ vàng và bạch truật: mỗi vị 12g
• Nhân trần, hoa atiso, lá vọng cách, kê nội kim và thổ phục linh: mỗi vị 10g
• Râu ngô và cam thảo: mỗi vị 8g

– Cách thực hiện: Mang một thang thuốc trên sắc cùng với 5 bát nước, thêm 5 lát gừng tươi. Tiến hành đun cho đến khi còn lượng nước cô đặc còn 2 bát. Sau đó gạn lấy phần nước và đun thêm lần 2 để lấy thêm 1 bát. Trộn hai phần nước thu được rồi chia thành 2 phần nhỏ để dùng hết trong ngày. Uống liên tục trong 25 – 30 ngày, sau đó siêu âm để kiểm tra kích thước sỏi. Nếu đã hết sỏi thì bệnh nhân nghỉ 1 tháng rồi uống thêm 5 thang thuốc. Dùng mỗi ngày một thang thuốc.

Bài thuốc số 2:

Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt trừ thấp, phù hợp với các trường hợp có triệu chứng đau tức vùng hạ sườn phải, miệng đắng họng khô, lợm giọng, buồn nôn, sợ lạnh, mắt vàng, nước tiểu đỏ, mạch hồng sác,…

– Thành phần:

• Trạch tả, kim tiền thảo và nhân trần: 40g
• Hoàng cầm, chi tử, đương quy, sài hồ, mộc thông, sinh địa, cam thảo và long đờm thảo: mỗi vị 12g
• Uất kim và chỉ xác: mỗi vị 8g
• Nếu thấp nhiệt gây sốt và hoàng đản nhiều gia thêm 40g bồ công anh, hoàng liên, hoàng bá và mộc hương mỗi vị 12g
• Nếu táo bón thì gia thêm 20g mang tiêu

– Cách thực hiện: Cho toàn bộ nguyên liệu vào trong ấm cùng với một lượng nước vừa đủ. Bắc lên bếp và tiến hành đun sôi cho đến khi lượng nước cô đặc còn chừng 1 bát thì tắt bếp và gạn lấy phần nước. Tiếp tục đổ thêm lượng nước để thu thêm 1 bát nước. Trộn hai phần nước rồi chia thành nhiều phần nhỏ để dùng hết trong ngày. Dùng mỗi ngày một thang.

Bài thuốc số 3:

Đối với các trường hợp bị sỏi mật xuất hiện triệu chứng đầy hơi, có cảm giác khó chịu ở bụng trên hoặc bên phải bụng trên, có cảm giác nóng ruột, cơ thể mệt mỏi sau khi ăn no hoặc ăn thức ăn dầu mỡ, người bệnh có thể dùng bài thuốc sau:

– Thành phần:

• Trạch tả: 40g
• Kim tiền thảo và nhân trần: mỗi vị 30g
• Bột uất kim và một dược: mỗi vị 3g

– Cách thực hiện: Đem các vị thuốc trên cho vào nồi cùng với 5 bát nước. Tiến hành đun cho đến khi lượng nước cô đặc còn phân nửa thì tắt bếp. Gạn lấy phần nước và chia thành nhiều phần nhỏ để sử dụng dần. Dùng mỗi ngày một thang thuốc. Duy trì sử dụng cho đến khi bệnh tình thuyên giảm hẳn.

Bài thuốc số 4:

Bài thuốc vừa có công dụng hỗ trợ làm mềm sỏi, bài trừ sỏi vừa có tác dụng kích thích chức năng gan mật, kháng khuẩn, chống viêm mà ngăn ngừa sỏi tái phát.

– Thành phần: uất kim, chỉ xác, sài hồ, hoàng bá, nhân trần, chi tử, kim tiền thảo và diệp hạ châu với liều lượng phù hợp.

– Cách thực hiện: Cho hết các vị thuốc vào trong ấm cùng với 5 bát nước. Tiến hành đun cho đến khi lượng nước cô đặc còn khoảng 1 bát thì tắt bếp và gạn lấy phần nước. Tiếp tục cho thêm 5 bát nước vào và đun lấy 1 bát nước. Trộn 2 phần nước lại rồi chia thành 2 phần nhỏ để dùng hết trong ngày. Mỗi ngày sử dụng một thang.

Bài thuốc số 5:

Bài thuốc có tác dụng tăng cường lưu thông dịch mật, bài tiết sỏi và hỗ trợ làm giảm triệu chứng đau thắt vùng bụng.

– Thành phần:

• Hạ liên châu, trinh nữ và râu ngô: mỗi vị 16g
• Bạch thược và đương quy: mỗi vị 12g
• Chi tử và đan bì: mỗi vị 10g
• Chỉ xác: 8g
• Đại hoàng: 6g

– Công dụng: Mang một thang thuốc trên sắc lấy nước để uống. Chia phần nước sắc được thành 3 phần nhỏ và dùng hết trong ngày. Nên dùng thuốc khi còn ấm, khi thuốc đã nguội thì có thể hâm nóng lại trước khi sử dụng. Dùng mỗi ngày một thang thuốc.

Bài thuốc số 6:

Bài thuốc có công dụng chống viêm và hỗ trợ chữa sỏi mật thông qua việc tăng khả năng lưu thông của dịch mật, bài trừ sỏi và làm giảm cơn đau co thắt vùng bụng dưới do bệnh sỏi mật gây ra.

– Thành phần:

• Lá cây cối xay, trinh nữ, đinh lăng và kim tiền thảo: mỗi vị 20g
• Biển súc: 16g
• Thục địa, hương nhu trắng, hoàng kỳ, đương quy và cam thảo: mỗi vị 12g
• Chỉ xác và trần bì: mỗi vị 10g
• Đại hoàng: 6g

– Cách thực hiện: Mang thang thuốc trên sắc 2 lần nước, với mỗi lần thu về 1 chén nước cô đặc. Trộn hai phần nước rồi chia thành 3 phần nhỏ để dùng hết trong ngày. Kiên trì sử dụng cho đến khi bệnh tình thuyên giảm hẳn. Dùng mỗi ngày một thang.

Bài thuốc số 7:

Bài thuốc có công dụng chống viêm, kích thích dịch mật lưu thông, hỗ trợ bài trừ sỏi ở túi mật. Hơn thế nữa, bài thuốc này còn giúp làm giảm triệu chứng đau thắt vùng bụng dưới do bệnh sỏi mật gây ra.

– Thành phần:

• Lá đinh lăng và nhân trần: mỗi vị 30g
• Chỉ xác, trần bì và rễ cây trinh nữ: mỗi vị 20g
• Cát căn: 16g

– Cách thực hiện: Cho hết nguyên liệu vào trong ấm cùng với 4 bát nước. Bắc lên bếp và tiến hành sắc thuốc trên lửa nhỏ cho đến khi còn 1 bát thuốc. Lọc lấy phần nước cốt và chia thành 2 lần uống trong ngày. Người bệnh cần kiên trì sử dụng cho đến khi bệnh tình thuyên giảm hẳn. Dùng mỗi ngày một thang thuốc.

Bài thuốc số 8:

Bài thuốc Đông y có tác dụng chống viêm, làm mềm sỏi và hỗ trợ bài trừ sỏi. Ngoài công dụng điều trị bệnh sỏi mật, bài thuốc này còn có công dụng lợi mật, lợi gan, trị gan nhiễm mỡ, viêm gan và cải thiện chức năng gan do bị suy yếu.

– Thành phần:

• Kim tiền thảo: 30g
• Thài lài tía, đinh lăng, bạch mao căn và rễ bí đỏ: mỗi vị 20g
• Nhân trần: 16g
• Kê nội kim (sao vàng), trần bì và chỉ xác: mỗi vị 12g
• Chi tử: 10g

– Cách thực hiện: Cho hết vị thuốc vào trong ấm đất cùng với 5 bát nước. Bắc lên bếp và tiến hành đun sôi trên ngọn lửa nhỏ cho đến khi lượng nước cô đặc còn 1 bát. Lọc lấy phần nước và chia thành 2 phần nhỏ để dùng hết trong ngày. Duy trì mỗi ngày sẽ thấy hiệu quả tích cực. Mỗi ngày dùng một thang thuốc.

Bài thuốc số 9:

Bài thuốc Đông y tập hợp các loại thảo dược có tác dụng trị sỏi mật, xơ gan và các vấn đề khác liên quan đến gan.

– Thành phần:

• Kim tiền thảo, rau má, bạch mao căn, cỏ mần trầu, lá đinh lăng, hương nhu trắng và nhân trần: mỗi vị 200g

– Cách thực hiện: Mang toàn bộ nguyên liệu rửa sạch với nước rồi vắt thành đoạn nhỏ, sau đó đem phơi khô. Mỗi lần dùng 30 – 40g hỗn hợp hãm với nước sôi. Lọc lấy phần nước để dùng thay cho nước trà. Duy trì mỗi ngày đã giúp người bệnh cảm nhận được hiệu quả.

Điều trị sỏi túi mật bằng Đông y có tốt không?

Đông y là một trong những phương pháp điều trị bảo tồn, được giới y học hiện đại đánh giá cao bản chất lành tính, an toàn và không kém phần hiệu ngbiệm. Mặc dù có những bước phát triển chậm hơn với nền y học hiện đại nhưng nền y học cổ truyền vẫn khẳng định được vị trí của nó cho đến thời điểm hiện nay. Tuy nhiên, mỗi phương pháp điều trị đều tồn tại những ưu điểm và mặt hạn chế nhất định. Điều này có thể hiểu, điểm mạnh của phương pháp này là điểm yếu của phương pháp kia và ngược lại. Phương pháp Đông y cũng không phải trường hợp ngoại lệ.

Trong việc điều trị bệnh sỏi túi mật bằng Đông y, phương pháp mặt có những mặt ưu và nhược điểm sau:

– Ưu điểm:

• Bài thuốc Đông y tập hợp nhiều vị thuốc khác nhau nên ngoài công dụng chữa bệnh sỏi túi mật còn giúp bổ gan thận, ổn định chức năng gan, thanh nhiệt và giải độc cơ thể;
• Các vị thuốc được sử dụng chữa bệnh là các loại thảo dược thiên nhiên được thu hái và bào chế hoàn toàn bằng thủ công, không pha tạp chất hay bất kỳ chất bảo quản nào;
• Vì sử dụng các loại thảo dược thiên nhiên nên bài thuốc Đông y chữa sỏi túi mật mang bản chất lành tính, an toàn và hầu như không có tác dụng phụ khi sử dụng lâu dài;
• Bài thuốc Đông y phù hợp với các đối tượng, nhất là các đối tượng có cơ địa nhạy cảm, phụ nữ sau sinh và người lớn tuổi.

– Mặt hạn chế:

• Đối với những đối tượng sử dụng chưa quen thuốc sẽ có cảm giác khó uống trong những lần đầu bởi mùi vị khó chịu;
• Nếu thuốc Tây y người bệnh cần bóc bỏ thuốc và dùng ngay thì bài thuốc Đông y sẽ mất khá nhiều thời gian để thu hái, bào chế và đun sắc. Và điều này sẽ không phù hợp với các đối tượng bận rộn, ít thời gian rảnh rỗi;
• Bài thuốc Đông y chữa sỏi túi mật sẽ kém hiệu quả đối với các trường hợp có kích thước sỏi lớn, túi mật thành dày, mất chức năng, sỏi sắc tố mật hoặc sỏi đã bị vô hóa;
• Công dụng của bài thuốc Đông y còn khá chậm nên người bệnh cần có sự kiên trì trong thời gian dài thì bệnh tình mới có biểu hiện chuyển biến tích cực. Bởi vì, các dưỡng chất trong dược liệu cần nhiều thời gian để thẩm thấu sâu vào tế bào mô.

Một số lưu ý khi lựa chọn phương pháp điều trị sỏi túi mật bằng Đông y

Khi áp dụng phương pháp chữa sỏi túi mật bằng Đông y, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Các bài thuốc Đông y chữa sỏi túi mật được chia sẻ trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh không tự ý bốc thuốc và sử dụng khi chưa có sự cho phép của bác sĩ hay lương y;
• Nên thăm khám và bốc thuốc chữa bệnh tại các phòng khám, bệnh viện uy tín để phòng tránh tình trạng “tiền mất tật mang”;
• Chỉ sử dụng dược liệu còn hạn sử dụng, không bị bóc meo để đảm an toàn sức khỏe người bệnh;
• Tuân thủ liều lượng sử dụng theo chỉ định. Người bệnh không được tự ý gia giảm vị thuốc hay thay đổi liều dùng khi chưa có sự cho phép của bác sĩ hoặc lương y;
• Bài thuốc đông y chữa sỏi mật chỉ phù hợp với các trường hợp mắc bệnh ở trường hợp nhẹ, kích thước của sỏi không quá lớn. Các trường hợp bệnh nặng, sỏi sắc tố mật, sỏi đã bị vôi hóa cần thăm khám tại bệnh viện để có phương pháp điều trị phù hợp;
• Sau một thời gian dùng thuốc Đông y điều trị sỏi mật, người bệnh cần chủ động đến bệnh viện hoặc phòng khám kiểm tra kích thước của sỏi mật. Nếu không có dấu hiệu tích cực, người bệnh cần đổi sang phương pháp khác;
• Nếu thường xuyên xuất hiện cơn sốt, đau vùng bụng, sỏi mật tăng kích thước hoặc tái phát viêm túi mật thì bài thuốc Đông y thường không mang lại hiệu quả khả quan. Lúc này, người bệnh cần chuyển sang việc điều trị ngoại khoa là phẫu thuật.

Bài viết đã chia sẻ cho bạn đọc phương pháp điều trị sỏi túi mật bằng Đông y – một phương pháp điều trị được đánh giá cao bản chất lành tính và hiệu quả. Ngoài công dụng loại bỏ triệu chứng khó chịu do bệnh sỏi mật gây ra, bài thuốc Đông y còn giúp hạn chế gia tăng kích thước sỏi và phòng ngừa bệnh tái phát. Để biết thêm nhiều thông tin khác về phương pháp điều trị này, bạn có thể trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa hoặc lương y.

THAM KHẢO THÊM:

• Người bệnh nói gì về bài thuốc Nhất Nam Tiêu Thạch Khang đặc trị sỏi mật [Review chi tiết]
• Nhất Nam Y Viện chữa sỏi mật có tốt không? Tiết lộ bài thuốc quý được phục dựng sau hơn 200 năm lịch sử
• Cách chữa sỏi mật bằng dầu Oliu theo kinh nghiệm dân gian
• Cách chữa sỏi mật bằng quả đu đủ xanh an toàn tại nhà