Hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là gì? Cách nhận biết

Hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là triệu chứng thường gặp khi bệnh viêm khớp dạng thấp đã chuyển biến sang giai đoạn nặng. Người bệnh cần nhanh chóng thăm khám và điều trị chuyên khoa để có thể kiểm soát tốt bệnh trạng, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Bài viết dưới đây là tổng hợp những thông tin cần biết về tình trạng nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp và cách nhận biết bạn có thể tham khảo.

Hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là gì? Cách nhận biết

Viêm khớp dạng thấp là căn bệnh tự miễn, bệnh khởi phát khi hệ miễn dịch bị rối loạn tấn công vào các niêm mạc khớp khỏe mạnh. Hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp còn được gọi là nốt dạng thấp, đây là một trong những biểu hiện ngoài da của căn bệnh này. Số lượng hạt thấp được hình thành có liên quan đến nồng độ yếu tố dạng thấp trong máu và mức độ bệnh trạng của mỗi người. Thống kê y khoa cho biết, chỉ có khoảng 10 – 20% số ca bệnh bị nổi hạt dưới da ở giai đoạn toàn phát.

Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp bạn cần nắm rõ để có thể dễ dàng nhận biết ra chúng:

• Các nốt dạng thấp này có dạng tròn, không có đường viền rõ với vùng da xung quanh và đa dạng về kích thước (từ 2mm – 5cm)
• Các hạt dạng khớp này nổi trên bề mặt da và hơi cứng, bạn có thể nhìn hoặc sờ thấy. Nếu dùng lực tác động vào sẽ thấy chúng chuyển động sang vị trí khác.
• Nhiều trường hợp, khi dùng tay sờ vào sẽ thấy các hạt thấp khớp này khá mềm. Tình trạng này thường xảy ra ở những người đang bùng phát triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp.
• Hạt thấp khớp hay xuất hiện ở những vị trí thường xuyên chịu nhiều áp lực trên cơ thể hoặc trên nền xương cứng như khớp khuỷu, xương chày, khớp khuỷu, mắt cá chân,…
• Trường hợp viêm khớp dạng thấp diễn ra kéo dài, các nốt thấp khớp này sẽ xuất hiện tại nhiều cơ quan khác trên cơ thể như dây thanh quản, tim, phổi,…

Cơ chế hình thành các hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp

Hiện nay y khoa vẫn chưa tìm ra chính xác nguyên nhân hình thành nên các nốt dạng thấp này. Nhưng cũng có nhiều ý kiến cho rằng, các hạt này có thể hình thành do tác động của các chất trung gian gây viêm. Nếu xét theo giả thuyết gây bệnh này thì các hạt dạng thấp được hình thành theo cơ chế sau đây:

1. Tổn thương lặp lại nhiều lần tại các vùng tì đè sẽ gây tổn thương đến mạch máu, kích thích tăng sinh mạch máu mới và hình thành nên mô hạt.
2. Quá trình lắng đọng phức hợp miễn dịch sẽ xảy ra tại thành mạch các mô hạt bị tổn thương và kích thích bạch cầu giải phóng ra các chất như IL-1, TNF, TGF-β, prostagandin,…
3. Khi các chất trên giải phóng ra sẽ sản sinh ra mạch máu mới, fibrin và hoại tử chất nền mô liên kết dần lắng đọng và hình thành nên các hạt dạng thấp dưới da.

Hạt dạng thấp thường xuất hiện ở những trường hợp viêm khớp dạng thấp không tiến hành điều trị đúng cách, để bệnh diễn ra kéo dài và dần chuyển biến nặng. Lúc này, các tế bào bạch cầu có chức năng chống lại tác nhân gây hại sẽ di chuyển vào trong máu và màng bao quanh khớp. Sự xuất hiện của tế bào bạch cầu tại đây đã kích thích cơ thể khởi phát phản ứng viêm và hình thành nên các hạt dưới da. Các yếu tố làm gia tăng nguy cơ hình thành hạt dạng thấp mà người bệnh cần lưu ý là:

• Do di truyền, giới tính (nữ có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn nam)
• Thời gian mắc bệnh và mức độ bệnh trạng (Nguy cơ cao ở những người bị viêm khớp dạng thấp mãn tính với mức độ nặng)
• Có sự xuất hiện của các yếu tố dạng thấp và kháng thể peptit citrullin trong máu
• Dùng thuốc methotrexate hoặc các loại thuốc trị bệnh viêm khớp khác
• Nghiện thuốc lá làm gia tăng nguy cơ hình thành hạt dạng thấp
• Do bệnh lý như viêm gan siêu vi, bệnh về xương khớp, lupus ban đỏ
• Các yếu tố khác như chấn thương, thừa cân – béo phì, môi trường sống lạnh ẩm,…

Nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp có nguy hiểm không?

Bác sĩ chuyên khoa cho biết, sự xuất hiện của các hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp sẽ không đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người bệnh. Nhưng nếu chúng phát triển với kích thước lớn gây chèn ép lên dây thần kinh sẽ khiến người bệnh cảm thấy đau nhức và ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày. Nếu các nốt dạng thấp phát triển ở vùng da thường xuyên chịu nhiều áp lực như gót chân, bàn chân,… sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng gây lở loét, nhưng biến chứng này khá hiếm gặp. Đồng thời khả năng vận động của người bệnh cũng bị hạn chế đáng kể.

Nếu rơi vào những trường hợp trên, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa thăm khám để được hướng dẫn điều trị đúng cách, giúp nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh. Đồng thời, sự xuất hiện của các nốt dạng thấp cũng là dấu hiệu cho thấy bệnh đã chuyển biến nặng. Lúc này, người bệnh không được chủ quan trong việc điều trị để tránh phát sinh ra các biến chứng nguy hiểm khác như tàn phế, giảm khả năng sinh sản ở nữ giới, tử vong,…

Cách điều trị hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp

Khi nghi ngờ có sự xuất hiện của các hạt dạng thấp trên cơ thể, bạn nên đến cơ sở y tế uy tín tiến hành thăm khám. Lúc này, bác sẽ sẽ tiến hành kiểm tra triệu chứng và thực hiện một số xét nghiệm cần thiết. Hạt dạng thấp cần được chẩn đoán phân biệt với một số bệnh lý như u xơ, viêm cột sống dính khớp, gout, thấp khớp, ung thư di căn đến xương,… Sau khi đã có được kết quả chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ dựa vào đó để lên phác đồ điều trị sao cho phù hợp.

Để có thể cải thiện dứt điểm triệu chứng hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp, bắt buộc bạn phải tiến hành điều trị nguyên căn gây ra triệu chứng này. Tuy nhiên, hiện nay y khoa vẫn chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn bệnh viêm khớp dạng thấp, bắt buộc người bệnh phải sống chung với nó cả đời. Các phương pháp điều trị chỉ có tác dụng giảm nhẹ triệu chứng, ngăn ngừa bệnh chuyển biến nặng và phát sinh biến chứng. Dưới đây là các cách điều trị viêm khớp dạng thấp được áp dụng phổ biến hiện nay bạn có thể tham khảo:

+ Dùng thuốc Tây y: Dựa vào mức độ bệnh trạng mà bác sĩ sẽ kê toa thuốc điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Các loại thuốc thường được sử dụng là:

• Thuốc giảm đau
• Thuốc steroid
• Thuốc chống viêm không steroid
• Thuốc corticosteroid
• Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm
• Thuốc sinh học

Dùng thuốc Tây y trị bệnh cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để tránh gây hại cho sức khỏe. Sau khi dùng thuốc nếu có xuất hiện triệu chứng bất thường, người bệnh cần nhanh chóng báo cho bác sĩ điều trị để có biện pháp can thiệp kịp thời

+ Vật lý trị liệu: Đây là phương pháp điều trị đặc biệt cần thiết đối với những bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp. Vật lý trị liệu có tác dụng hỗ trợ cải thiện triệu chứng của bệnh, bảo vệ xương khớp và phục hồi chức năng vốn có của chúng. Các liệu pháp vật lý trị liệu thường được áp dụng là massage trị liệu, vận động trị liệu, nhiệt trị liệu,…

+ Phẫu thuật

Ở những trường hợp bị nhiễm trùng hạt dạng thấp hoặc bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện phẫu thuật để loại bỏ chúng. Tuy nhiên, phẫu thuật chữa bệnh tiềm ẩn rất nhiều rủi ro không mong muốn và các hạt này vẫn có thể tái phát trở lại sau khi phẫu thuật. Vì thế, bạn cần phải cân nhắc thật kỹ trước khi áp dụng.

Phòng tránh nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp

Nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp thường xảy ra khi bệnh đã chuyển biến sang giai đoạn nặng. Để phòng ngừa tình trạng này, bạn cần kiểm soát tốt bệnh viêm khớp dạng thấp kết hợp với thói quen ăn uống và sinh hoạt khoa học. Dưới đây là những điều cần lưu ý người bệnh phải nắm rõ:

• Tiến hành điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp theo đúng phác đồ của bác sĩ chuyên khoa để có thể nhanh chóng kiểm soát tình trạng bệnh, ngăn chặn bệnh chuyển biến sang giai đoạn nặng. Dùng thuốc theo đúng liều lượng, tuyệt đối không được lạm dụng gây hại cho sức khỏe.
• Thuốc lá là yếu tố làm gia tăng nguy cơ hình thành các hạt dạng thấp. Nếu có thói quen hút thuốc lá bạn cần phải loại bỏ ngay. Hạn chế tiếp xúc với môi trường có không khí lạnh và ẩm thấp, chú ý giữ ấm cơ thể mỗi khi trời trở lạnh.
• Nếu đang trong tình trạng thừa cân, bạn nên tiến hành giảm cân để tránh gây áp lực lên khớp xương, ngăn ngừa bệnh chuyển biến nặng. Duy trì cân nặng ở mức độ hợp lý cũng là cách giúp bạn phòng ngừa nhiều bệnh lý về xương khớp khác.
• Ngủ đúng giờ và đủ giấc để cơ thể có đủ thời gian để phục hồi. Trong thời gian ngủ, não sẽ sản sinh ra các hóa chất có khả năng giảm đau nhức khá tốt. Nếu bị rối loạn giấc ngủ, bạn nên đến gặp chuyên gia để được hướng dẫn cách cải thiện.
• Cần cẩn thận trong đời sống sinh hoạt hàng ngày và nên sử dụng thêm dụng cụ bảo vệ để tránh gây tổn thương đến xương khớp. Người bệnh nên kết hợp vật lý trị liệu để cải thiện sức mạnh của hệ thống phần mềm quanh khớp như cơ, dây chằng, gân,…
• Luôn giữ cho đầu óc thoải mái và lạc quan, tránh căng thẳng kéo dài. Khi căng thẳng cơ thể sẽ sản sinh ra một số loại hormone gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị và khiến bệnh nhanh chóng chuyển biến nặng. Bạn có thể giải tỏa căng thẳng bằng cách tập luyện thể dục, nghỉ ngơi, chơi thể thao,…

• Hình thành thói quen ăn uống khoa học giúp bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể. Người bệnh nên tăng cường sử dụng các loại thực phẩm có khả năng chống viêm như cá béo, rau xanh lá, dầu oliu,… Hạn chế ăn thịt đỏ, đồ ăn chế biến sẵn, sữa và chế phẩm từ sữa, chất kích thích,…
• Bổ sung đủ nước cho cơ thể giúp cải thiện chức năng sụn khớp, từ đó hoạt động của hai đầu xương sẽ diễn ra trơn tru hơn. Người bệnh chỉ nên uống nước suối, nước ép trái cây, nước ép rau củ,… Tuyệt đối không dùng rượu bia, đồ uống có gas, nước giải khát nhiều đường.
• Chủ động phòng ngừa các bệnh lý viêm nhiễm thông thường như cúm, cảm lạnh,… để tránh gây kích thích đến viêm khớp dạng thấp. Cải thiện sức đề kháng là cách tốt nhất để hạn chế nguy cơ mắc các bệnh lý này.

Trên đây là những thông tin cần biết về tình trạng nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp mà chúng tôi tổng hợp được bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Khi gặp phải tình trạng này, bạn cần đến cơ sở y tế uy tín thăm khám để được hướng dẫn điều trị đúng cách. Không được chủ quan, để bệnh tiến triển nặng và phát sinh ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

Có thể bạn quan tâm:

• Phác đồ điều trị viêm khớp dạng thấp bộ y tế [cập nhật mới nhất]
• 7 bài tập cho người viêm khớp dạng thấp nhanh phục hồi
• Chăm sóc bệnh nhân viêm khớp dạng thấp (lập kế hoạch)
• Viêm khớp dạng thấp và gout: Cách nhận biết, phân biệt