Nuốt nước bọt đau họng là bệnh gì? Cách khắc phục

Nuốt nước bọt đau họng là triệu chứng thường gặp khi mắc các bệnh lý như viêm họng, viêm amidan, viêm nắp thanh quản hay nguy hiểm hơn là ung thư vòm họng. Dù tình trạng này xuất phát từ nghiêm nhân nào thì bạn cũng nên tìm cách khắc phục sớm để tránh ảnh hưởng đến việc ăn uống và bảo vệ đường hô hấp của mình khỏi những mối nguy tiềm ẩn về sức khỏe.

Nuốt nước bọt đau họng là bệnh gì?

Đau họng khi nuốt nước bọt là triệu chứng ban đầu của nhiều bệnh lý khác nhau, chủ yếu là các vấn đề ở đường hô hấp. Khi mắc bệnh, triệu chứng đau họng thường có khuynh hướng kéo dài trong nhiều ngày.

Dưới đây là một số vấn đề về sức khỏe bạn nên thận trọng khi gặp phải tình trạng nuốt nước bọt đau họng:

1. Bệnh viêm họng

Viêm họng là bệnh lý nhiễm trùng ở đường hô hấp bất cứ ai cũng có thể mắc phải ít nhất một lần trong đời. Căn bệnh này được chia thành các thể cấp tính và mãn tính với nhiều dạng khác nhau như viêm họng đỏ, viêm họng hạt, viêm họng giả mạc hay viêm họng liên cầu khuẩn…

Khi bị bệnh, lớp niêm mạc bên trong cổ họng sưng phù và viêm đỏ dẫn đến cảm giác đau rát, khó chịu. Cơn đau có thể trở nên rõ ràng hơn khi ăn uống hoặc ngay cả khi nuốt nước bọt.

Các triệu chứng khác của viêm họng:

• Hạch bạch huyết ở cổ sưng đau. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến hạch ở một hoặc cả hai bên cổ.
• Vòm miệng đau và khô, có thể xuất hiện đốm đỏ
• Nóng sốt
• Bề mặt amidan có mảng trắng như mủ
• Chán ăn
• Mệt mỏi

2. Đau họng khi nuốt nước bọt do nấm họng

Bệnh nấm họng là một dạng nhiễm trùng ở cổ họng do nấm men gây ra, chủ yếu là nấm candida. Bệnh thường gặp ở trẻ trên 2 tuổi sống trong môi trường ẩm ướt, ô nhiễm hay trẻ dùng thuốc kháng sinh kéo dài.

Vi nấm thường bắt đầu xâm nhập vào cơ thể thông qua đường miệng trước khi tấn công vào cổ họng. Chúng tiết ra độc tố gây kích ứng và sưng viêm niêm mạc miệng và cổ họng.

Các triệu chứng thường gặp khi bị bệnh nấm họng bao gồm:

• Đau miệng và đau họng. Cơn đau có thể tăng nặng khi nuốt nước bọt hay thức ăn
• Có cảm giác bỏng rát trong cổ họng
• Khô họng
• Ngứa ngáy, vướng víu trong cổ họng
• Xuất hiện các vết vá màu trắng, vết hồng ban hay vết loét chảy máu trong cổ họng.

Bệnh nấm họng nếu không được điều trị kịp thời có thể khiến nấm nhanh chóng lây lan đến các bộ phận khác như amidan, thanh quản hay thực quản. Từ đó dẫn đến tình trạng nhiễm trùng nấm trên diện rộng rất nguy hiểm.

3. Bệnh viêm amidan

Amidan là hệ thống hạch bạch huyết nằm phía sau cổ họng có tác dụng ngăn chặn vi khuẩn, virus, nấm và các tác nhân gây bệnh khác xâm nhập vào cơ thể. Chính vì vậy mà bộ phận này rất dễ bị nhiễm trùng, sưng to và xâm lấn vào phía trong cổ họng. Nó gây vướng víu và đau họng khi nuốt nước bọt hoặc thức ăn.

Các triệu chứng khác có thể gặp khi bị viêm amidan bao gồm:

• Bề mặt amidan có đốm trắng hoặc vàng
• Miệng và hơi thở có mùi hơi
• Nóng sốt, đặc biệt là vào buổi chiều tối
• Trong người mệt mỏi
• Chán ăn
• Buồn nôn khi ăn uống
• Ho khan từng cơn kéo dài, nhất là vào buổi sáng khi ngủ dậy
• Rát họng
• Thay đổi giọng nói
• Khó thở, thở khò khè

4. Bệnh ung thư vòm họng

Ung thư vòm họng là một bệnh lý nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao. Bệnh được chẩn đoán khi có sự xuất hiện của khối u ác tính bên trong cổ họng được hình thành từ các tế bào bị đột biến gen.

Các triệu chứng ung thư vòm họng bao gồm:

• Nuốt nước bọt đau họng
• Có cảm giác vướng víu trong họng
• Giảm cân không rõ nguyên nhân
• Mệt mỏi
• Nổi hạch ở cổ
• Nghẹt mũi hoặc chảy máu mũi
• Đau nhức âm ỉ nửa đầu
• Ù tai, mất thính giác 1 bên
• Suy giảm thị lực
• Có máu trong nước bọt

Nếu gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, bạn nên nhanh chóng tới bệnh viện thăm khám, làm sinh thiết cũng như thực hiện các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác bệnh và điều trị tích cực để kéo dài sự sống cho bản thân.

5. Nuốt nước bọt đau họng do viêm nắp thanh quản

Nắp thanh quản là vạt sau cổ họng – bộ phận ngăn chặn không cho thức ăn di chuyển vào trong khí quản. Khu vực này có thể bị viêm nhiễm dẫn đến sưng phù, đau họng khi nuốt nước bọt.

Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp các triệu chứng khác như:

• Khó nuốt
• Nóng sốt, thường là sốt cao
• Khàn tiếng
• Chảy nhiều nước dãi
• Thở khò khè
• Khó thở

6. Bệnh viêm thực quản gây đau họng khi nuốt nước bọt

Viêm thực quản là tình trạng sưng viêm, phù nề xảy ra trong ống dẫn thức ăn xuống dạ dày. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do bị nhiễm trùng vi khuẩn, virus, nấm hoặc do ảnh hưởng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

Khi lòng thực quản bị viêm và sưng phù, người bệnh có thể bị đau cổ họng. Cảm giác đau có thể tăng nặng ngay cả khi nuốt chất lỏng hay nước bọt.

Các triệu chứng khác giúp nhận diện bệnh viêm thực quản:

• Đau tức ở vùng ngực
• Ho
• Khàn tiếng
• Buồn nôn hoặc ói mửa
• Ợ chua, ợ nóng
• Miệng đắng

Bệnh viêm thực quản có diễn tiến khá chậm và kéo dài. Bệnh nhân cần được điều trị sớm để tránh gặp các biến chứng nguy hiểm như viêm loét thực quản, sẹo xơ thực quản, viêm phổi hay nguy hiểm hơn là ung thư thực quản.

Nguyên nhân gây đau họng khi nuốt nước bọt không do bệnh lý

Không phải trường hợp nào bị đau họng khi nuốt nước bọt cũng là mắc bệnh. Hiện tượng này có thể xảy ra do một số nguyên nhân thông thường khác như:

• Có chấn thương, trầy xước trong cổ họng
• Ăn nhiều thức ăn cứng khiến cho niêm mạc họng bị ma sát nhiều dẫn đến đau khi nuốt nước bọt
• Sử dụng thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh khiến cho niêm mạc họng bị kích ứng, sưng đau
• Có dị tật bẩm sinh trong cổ họng
• Cơ thể mất nước hoặc không khí khô hanh khiến cho niêm mạc họng bị khô và đau rát
• Vướng dị vật trong họng

Như vậy, tình trạng nuốt nước bọt đau họng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc xác định chính xác thủ phạm gây bệnh sẽ giúp cho quá trình điều trị đi đúng hướng và hiệu quả hơn.

Cách xử lý khi nuốt nước bọt đau họng

Một số mẹo tự nhiên dưới đây có thể giúp giảm bớt cảm giác đau họng khi nuốt nước bọt:

1. Uống nước ấm

Uống nước ấm chính là một cách đơn giản để làm dịu cơn đau trong cổ họng của bạn. Ngoài việc giảm đau, nước ấm còn giúp làm ẩm và kích thích lưu thông máu qua vùng hầu họng, từ đó bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết để nuôi dưỡng và sửa chữa tổn thương ở niêm mạc họng.

Tùy theo lứa tuổi, tần suất hoạt động trong ngày mà người bệnh cần bổ sung một lượng chất lỏng thích hợp. Chia lượng nước uống làm nhiều lần trong ngày. Chú ý điều chỉnh nhiệt độ nước uống cho phù hợp. Tránh uống nước quá nóng khiến cho cổ họng bị tổn thương và đau nghiêm trọng hơn khi nuốt nước bọt.

2. Súc miệng bằng nước muối

Nếu có hiện tượng nuốt nước bọt đau họng, bạn nên thường xuyên súc miệng bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng. Đây là một phương pháp đơn giản nhưng có thể giúp cải thiện đáng kể cơn đau.

Với đặc tính sát trùng mạnh mẽ, nước muối có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn, nấm trong khoang miệng cũng như trong cổ họng, từ đó chữa lành tổn thương ở niêm mạc và khắc phục tình trạng đau họng khi nuốt nước bọt.

Cách súc miệng như sau:

• Trước tiên bạn cần chuẩn bị một bình nước muối sinh lý mua sẵn ngoài tiệm thuốc tây. Hoặc có thể tự pha nước muối tại nhà bằng cách lấy 1 thìa cà phê muối pha với 250ml nước ấm, quậy cho hạt muối tan hết là dùng được.
• Tiến hành súc miệng 1 – 2 lần liên tục với lượng nước muối vừa đủ để làm sạch vi trùng trong khoang miệng
• Sau đó, bạn tiếp tục nhấp một ngụm nước muối vào miệng và ngửa cổ ra phía sau cho nước dồn về phía cổ họng. Mở miệng rồi dùng hơi trong họng khò nước muối khoảng 1 phút. Sau đó nhổ ra và tiếp tục dùng nước muối mới để súc họng trong vài phút.
• Thực hiện theo cách tương tự 2 – 3 lần trong ngày, tình trạng đau họng khi nuốt nước bọt sẽ dần cải thiện.

3. Sử dụng các bài thuốc thảo dược trị đau họng khi nuốt nước bọt

Một số thảo dược có đặc tính kháng viêm, giảm đau tự nhiên nên có thể hữu ích cho các trường hợp có biểu hiện nuốt nước bọt đau họng có liên quan đến tình trạng nhiễm trùng trong cổ họng.

Dưới đây là một số bài thuốc chữa đau họng khi nuốt nước bọt đang được áp dụng phổ biến trong dân gian:

• Bài thuốc từ tỏi: Chứa một lượng lớn allicilin, tỏi hoạt động như một loại thuốc kháng sinh tự nhiên. Nó giúp tiêu diệt vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh, từ đó giảm viêm, giúp bạn bớt đau họng mỗi khi nuốt nước bọt. Để sử dụng, bạn chỉ cần ăn 2 – 3 tép tỏi sống mỗi ngày hoặc dùng tỏi ngâm mật ong uống vài lần trong ngày, mỗi lần uống 1 thìa cà phê sẽ giúp xoa dịu kích ứng trong cổ họng.
• Dùng lá hẹ kết hợp với gừng: Lá hẹ chứa hoạt chất kháng sinh tự nhiên, giúp ức chế vi khuẩn, kháng viêm, giảm ho, long đàm. Trong khi đó, gừng lại có tác dụng giảm đau, giữ ấm cổ họng. Mỗi khi nuốt nước bọt đau họng, bạn hãy lấy 1 nắm lá hẹ đem rửa sạch, thái nhỏ rồi bỏ vào chén hấp cách thủy chung với 1 thìa gừng bằm nhuyễn và đường phèn. Gạn nước chia vài lần uống. Sử dụng bài thuốc này trong vài ngày liên tục để cảm nhận được hiệu quả rõ ràng.
•  Trị đau họng khi nuốt nước bọt bằng lá húng chanh: Trong dân gian, lá húng chanh được sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc trị viêm họng, đau họng khi nuốt nước bọt và các bệnh lý khác ở đường hô hấp. Thảo dược này được dùng làm thuốc ở dạng tươi. Bạn chỉ cần lấy vài lá đem xay nhuyễn, chắt nước cốt pha với 2 thìa mật ong và uống từ từ. Cách khác là đem lá chưng với đường phèn uống 2 – 3 lần trong ngày khi còn ấm.
• Bài thuốc từ giá đỗ: Nguyên liệu này giàu vitamin và khoáng chất có tác dụng làm dịu cổ họng, giảm ho, chống khàn tiếng và xoa dịu cơn đau họng khi nuốt nước bọt. Bạn chỉ cần lấy khoảng 100g giá đỗ đem nấu với 1 tô nước. Đun sôi khoảng 5 phút rồi thêm vào một ít muối. Lọc bỏ bã, lấy nước uống vài lần mỗi ngày.

Nuốt nước bọt đau họng khi nào nên dùng thuốc điều trị?

Trường hợp nuốt nước bọt đau họng kéo dài mà các biện pháp tự nhiên không mang lại hiệu quả, bạn nên đi khám bác sĩ để tìm hiểu chính xác nguyên nhân gây bệnh. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý cần được điều trị bằng thuốc hay các giải pháp y khoa khác.

Ngoài thuốc giảm đau, tùy theo vấn đề về sức khỏe liên quan mà bạn có thể được chỉ định thêm các loại thuốc khác như:

• Thuốc kháng sinh
• Thuốc chống nấm
• Thuốc giảm viêm
• Thuốc chống trào ngược axit dạ dày
• Thuốc giảm ho, long đờm…

Hãy tích cực sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ kết hợp nghỉ ngơi nhiều và ăn các thức ăn mềm, dễ nuốt để tình trạng đau họng khi nuốt nước bọt nhanh chóng chấm dứt.

Có thể bạn quan tâm

• 10 kẹo ngậm đau họng hiệu quả có thể mua tại nhà thuốc
• Bà bầu bị rát cổ họng và cách chữa an toàn không dùng thuốc
• 10+ cách trị đau họng rát cổ tại nhà hiệu quả an toàn
• Viêm amidan cấp: Dấu hiệu và cách điều trị dứt điểm